LAW3 het Marskramerpad

Op de LAW3 het Marskramerpad kun je wandelen in de voetsporen van de marskramers die op hun weg naar het westen – of oosten – verschillende handelssteden aandeden, zoals Deventer, Amersfoort en Leiden. De wandelroute is een mix van historische binnensteden, typisch Hollandse cultuur en interessante natuur.

In de wandelroute snijd je Nederland precies door de midden in twintig etappes. Cultuur, historie en natuur, verdeeld over een aantal regio’s die je bewandeld moet hebben, dienen zich iedere etappe weer aan. Het Marskramerpad is 360 kilometer lang. Je start in Bad Bentheim, Duitsland en kunt uitpuffen in het zeezand of de woeste schuimkoppen bij Scheveningen.

De eerste etappes van LAW3 het Marskramerpad

Het begin van de wandelroute, ook wel bekend als de Handelsweg (tot aan Deventer), ligt in de omgeving van de graafschap Bentheim en de regio Twente. Het oude graafschap is gestoeld op een vroeg-Middeleeuwse heerschappij, maar werd in de Vijftiende Eeuw zelfstandig. In de Elfde Eeuw werd bij het huidige Bad Bentheim een imposante burcht gebouwd en die staat er nog steeds. Ten noorden van Losser wandel je Nederland in.

Dan volgt al gauw Oldenzaal, een van de handelssteden. Vlak voor Oldenzaal wandel je door de Boerskotten, een gebied van statige lanen, open bos en kleine weilanden. In en bij Oldenzaal tref je nog eens een aantal royale tuinen en landgoederen. De stad is je kennismaking met Twente, die vervolgd wordt met de veldrijke stadsranden van Hengelo en Borne. In de etappes door Twente vind je geregeld Saksische boerderijen met hun rieten daken, velden en akkers met houtwallen, kleine al dan niet jonge natuurgebieden en bossen.

In de buurt van Rijssen tref je de volle, gedeeltelijk donkere bossen en de soms mooi paarse heiden van Nationaal Park de Sallandse Heuvelrug. Bij de Holterberg liggen een natuurmuseum en een Canadese begraafplaats. Ook voorbij de Sallandse Heuvelrug wandel je door typisch ruimtelijk Twents boerenlandschap en bossen. Voor en na het Nationaal Park wandel je stukken langs de slingerende Regge en de mooie oevernatuur van dat riviertje.

LAW het Marskramerpad van Deventer naar Amersfoort

Dan volgen de etappes die je van Deventer door de Veluwe via Hoenderloo en Kootwijker leiden naar Amersfoort. Bij het Deventer – handelsstad, dus niet zonder een prachtige binnenstad, vestingmuren en oude ambachten – steek je de IJssel over. Bij het dorpje Klarenbeek lag in de Negentiende Eeuw het laatste stukje Nederlandse oerbos dat rond 1870 ontgonnen werd. Natuurmonumenten probeert de oorspronkelijke staat te herstellen.

Bij Beekbergen begint de Veluwe, en meteen goed. In het Spelderbos vind je namelijk stuifzand en woeste bossen die het landschap een aantrekkelijk uiterlijk geven. Daarna volgt een lang stuk door de Veluwe naar Hoederloo, om daar verbinding te maken met Kootwijk in het noorden van het indrukwekkende bosgebied. Onderweg is het, als je geluk hebt, rustig, waardoor de bomen en de dieren nog meer op je af lijken te komen. Bij Kootwijk in de buurt kun je een bezoek brengen aan voormalig zenderpark Radio Kootwijk of mooie natuur, het Kootwijkerzand.

De Gelderse Vallei en het Groene Hart

Wandel je de Veluwe uit, wandel je de Gelderse Vallei in: weiden, landgoederen, boerenbedrijven. Voormalige handelsstad Amersfoort is opgenomen in de route. In Amersfoort kun je genieten van de oude binnenstad, van de bekende Koppelpoort en de Monnikendam en de grachten. Vanaf Amersfoort wandel je een etappe over de Utrechtse Heuvelrug, met de eerste kilometers opnieuw een omgeving van royale tuinen en parken. Daarna volgen bos, stuifzandterrein en vervolgens de akkers aan de andere kant de Heuvelrug.

En daar begint een van de tuinen van de Randstad: het Groene Hart. Een landschap van vooral grasvlakten begrensd door sloten en afgewisseld met plassen. De vogelbevolking is hier ontzettend omvangrijk. Je wandelt ten noorden van Utrecht door de grasvlakten en de irrigerende waterwegen van de polder en langs de Loosdrechtse Plassen. Dat gebied bestaat deels uit oude en nieuwe veengebieden, en delen van de Hollandse Waterlinie zoals het vervallen Fort bij Tienhoven. In Breukelen weer uitingen van rijkdom, vormgegeven door de tuinen en imposante panden al dan niet langs de Vecht. Daarna gaat de wandeling verder door onmiskenbaar polderlandschap met regelmatig een gemaal.

De laatste etappes van LAW3 het Marskramerpad

De laatste etappes van het Marskramerpad voeren door stedelijk gebied naar het strand van Scheveningen. Voordat je daar arriveert, kom je door Leiden, Voorschoten, Wassenaar en Den Haag. In vestingstad Leiden kun je goed winkelen en de binnenstad is een fantastische bezienswaardigheid die een uitgebreid bezoek waard is, maar raak door de veelheid aan grachten, straatjes, bruggetjes en oude panden niet de weg kwijt.

Voorschoten en Wassenaar staan goed bekend om de soms Engels aandoende landgoederen en royale villa’s die in de omgeving liggen. Even verderop volgt het Haagse Bos met het zeventiende-eeuwse paleis Huis ten Bosch en aan het einde het paleis op het Lange Voorhout. Vervolgens wandel je langs het Binnenhof en dan volgt het volgende paleis: Noordeinde. Vanaf daar is het niet ver lopen naar het Kurhaus in Scheveningen.

De wandelgids van LAW het Marskramerpad is verkrijgbaar bij De Zwerver