Geestmerambacht: Groene oase aan de rand van de stad

Er wordt vandaag gefietst, geskatet, gewandeld, paardgereden en gezwommen. Dat laatste dan wel door een paar honden, want op deze herfstdag is het voor de zwembroek toch wel wat fris. Geestmerambacht, het recreatiebied aan de noordkant van Alkmaar, is populair voor in- en ontspanning buitenshuis, ook bij wandelaars.

Tekst Paul van Bodengraven Beeld Marco Barten

Ooit werd dit gebied in de volksmond het Rijk der Duizend Eilanden genoemd. Er is een logische verklaring voor deze sprookjesachtige naam. De boeren die hier rond 1800 werkten, baggerden vruchtbare klei uit de sloten voor de landbouw op de arme grond. Daarop werd van alles verbouwd, met name kool, in allerlei soorten en smaken. De sloten werden door dat baggeren steeds breder en veel kavels waren alleen nog maar per boot bereikbaar. Eilanden dus. Pas in de jaren zestig van de vorige eeuw is daar door ruilverkaveling en herinrichting een eind aan gekomen. Sloten werden gedempt en naast de Kleimeerpolder werd een fikse put voor zandwinning gegraven. Met dat zand is een groot deel van de noordelijke nieuwbouwwijken van Alkmaar gebouwd.

Water en vogels

Van de oorspronkelijke eilanden is dan weliswaar niet veel meer zichtbaar, maar nog altijd speelt water een belangrijke rol in het natuurgebied Kleimeer. Sloten en stroompjes met manshoge rietkragen onderbreken de velden en vormen zo de biotoop van veel watervogels. Zo schijnt onder andere de roerdomp zich hier op te houden. Roerdompen broeden in waterrijke gebieden die rijk zijn aan stevig, oud waterriet. Zoals hier dus, onder de rook van Alkmaar. Wij moeten het vandaag doen met meeuwen, meerkoeten en een blauwe reiger. Plus een handjevol kieviten die zich hebben verzameld in een veldje. Waarschijnlijk om de reis naar het zuiden voor te bereiden zodra de nachtvorst toeslaat.

Bramentijd

We slingeren over de grasdijken door het natuurgebied Kleimeer, dat door Staatsbosbeheer wordt beheerd. We gluren in de sloten en rietkragen, genieten van wat late herfstbloeiers en verbazen ons over de braamstruiken die dankzij de extreem lange nazomer opnieuw bloeien en vruchtbeginsels vormen. Als de opwarming van de aarde doorzet, kunnen we kennelijk het hele jaar bramen eten van eigen bodem. Tenminste, als het snackende gevogelte ervan afblijft. We zien een merel die vaardig tussen de stekels door hipt en nog wat late vruchten van de struik trekt. De polder is een kwetsbaar gebied en een aantal paden is dan ook afgesloten. Als wandelaar loop je feitelijk langs de rand om te genieten van de rust en stilte.

Ruimte voor recreanten

De waterplas in de voormalige zandafgraving is duidelijk meer ingericht op recreatie, met strandjes, een steiger voor surfers en een aantal bankjes op zonnige plekken. Perfect geschikt voor een korte pauze, als ze tenminste niet zoals vandaag al allemaal ‘ingepikt’ zijn door andere wandelaars en fietsers. We zien en horen een groepje krijsende meeuwen vechten om een afgedreven broodkorst, opgejaagd door twee golden retrievers die al even enthousiast in het water rondspetteren. Het leven is goed op deze warme middag. Rond de waterplas groeien inmiddels flinke bomen en struiken. Die bieden een prachtig kleurenpalet in het bleke najaarszonnetje. Van wilg tot eik tot kornoelje, elke soort treedt op zijn eigen manier de winter tegemoet. Vandaag bieden ze samen een bonte schakering van herfstkleuren die varieert van lichtgeel tot donkerrood, afgewisseld door bomen die zich vooralsnog niks aantrekken van de naderende kou en gewoon hun groene tooi nog dragen.

Tussen kolen

Vanuit Koedijk, een gehuchtje dat in de jaren zestig aan Alkmaar vast kwam te zitten, loop je gemakkelijk via een wandelpad tussen de akkers door naar het natuurgebied en de waterplas. Buurtbewoners van Koedijk maken daar ook vandaag gebruik van, in de hoop nog wat stralen van de najaarszon op te vangen. Vergezeld door kinderen en honden maken ze hun rondje. Ook wij zijn gestart in Koedijk en lopen na zo’n zes kilometer weer die kant op. Nog altijd wordt hier kool geteeld. Het veld naast ons krijgt een paarse gloed in de avondzon. We zien een verdwaalde witte kool die vanuit de naburige akker tussen al die paars-rode broeders terecht is gekomen. Het zijn juist die kleine details die een wandeling door dit gevarieerde gebied zo leuk maken. Wie wandelt, ziet meer!

Praktische informatie

Hoe er te komen?
Geestmerambacht ligt aan de noordkant van Alkmaar. Koedijk is met stadsbus 2 vanaf NS-station Alkmaar bereikbaar. Stap uit bij bushalte Rietschoot en wandel in 3 minuten naar De Landman. Aan De Landman is ook een parkeerplaats.
Wandelen
Een informatiebord toont de wandelmogelijkheden. Wij liepen de paarse route van 6,2 km.
Horeca
Op de beschreven route is geen horeca.

Ben je klaar voor een nieuwe uitdaging?

Wandelnetwerk Noord-Holland breidt zich steeds verder uit. In de Kop van Noord-Holland kun je binnenkort eindeloos wandelen! Het nieuwe netwerk in de regio neemt je mee op West-Friese en Hollandse bodem. Via nieuwe trekpontjes en wandelbruggen steek je watergangen over. Wat dacht je van: Vikingeiland Wieringen, de Stelling van Den Helder, Schagen, het Dijkgatbos, de Nollen van Abbestede (bij Callantsoog), de Westfriese Omringdijk bij Valkkoog en de verrassende boerenlandpaden in de Wieringermeerpolder? In totaal 115 ommetjes, goed voor ruim 770 kilometer wandelplezier in de gemeenten Schagen, Hollands Kroon en Den Helder. Gloednieuwe en bestaande wandelpaden worden aan elkaar geknoopt, compleet met 46 startpunten. Het geheel is in april 2017 klaar. In Schagen zijn 18 startpunten al gerealiseerd, dus je kunt meteen beginnen!
Tip: loop de routes met gps, de gratis app of print een routekaartje uit op www.wandelnetwerknoordholland.nl

Park van Luna

Rondom de Heerhugowaardse wijk Stad van de Zon ligt het recreatiegebied Park van Luna, een uitgelezen wandelgebied. Het Huygendijkbos zorgt voor veel wandelplezier. Al wandelend door het Labyrint zie je een duurzaam en ingenieus ontworpen waterzuiveringssysteem dat bestaat uit een lint van waterplanten dat voor de zwemmers een belangrijke taak vervult. Het Park van Luna is een heerlijk leefgebied voor veel dieren: kikkers, snaterende krakeenden en met een beetje geluk zie je een ijsvogel.
Wandeltip: bezoek ook het voormalige negentiende-eeuwse gemaal aan de Ringvaart, waar nu het Poldermuseum is gehuisvest. Het museum vertelt over de droogmaking van de Grote Waert in 1631.
Meer weten? www.parkvanluna.nl