E8: vanuit Xanten op weg naar Istanbul
Langeafstandspaden zijn in Nederland een begrip, met het Pieterpad voorop. We hebben we er inmiddels aardig wat gedaan, waaronder het Trekvogelpad, Marskramerpad, Zuiderzeepad en het Grote rivierenpad, dat van Hoek van Holland naar het Duitse Kleve loopt, net over de grens. Al bladerend in de gids lazen we dat dit pad onderdeel uit maakt van de Europese E8, een aaneenschakeling van paden waarlangs je vanuit Ierland naar – jawel – Istanbul loopt. Een uitdaging van circa 4.700 km die tot de verbeelding spreekt en tegelijk een levenswerk is. Want met af en toe een weekendje of een weekje ben je al snel twee decennia bezig. Maar een gek plan is meestal ook een leuk plan, dus we gaan ervoor en zien wel hoever we komen voordat we 70 zijn. Verslag van etappe 4 en 5 in Duitsland.
Tekst en foto’s Paul van Bodengraven
Lente!
Liepen we de vorige twee etappes nog in de snijdende, koude Oostenwind, vandaag is het lente in Xanten. Daar starten we onze eerste dag van dit weekend, op weg naar Alpen. Een ‘relatief korte etappe’ staat er in ons Duitse gidsje, maar met 19 km genoeg om een lange wandelmiddag te maken. Xanten zelf laat zich in het zonnetje van zijn voordeligste kant zien en lijkt ons een gezellige plek om te overnachten. Maar eerst maar eens meters maken en dus trekken we de heuvels en bossen ten zuiden van Xanten liggen in. De bomen zijn nog kaal, maar de veldbloemen schieten met dit weer de grond uit. Istanbul here we come!
Pelgrims
Xanten heeft een rijke historie. Bekend zijn vooral de overblijfselen uit de Romeinse tijd, maar ook in religieus opzicht heeft de kleine stad veel betekenis. Dat zie je bijvoorbeeld aan de grote Domkerk in het midden van de stad. Aan de zuidkant stond op de Fürstenberg een beroemd klooster, waar eerst Benedictijnse monniken huisden en later Cisterciënzers. Dat waren monniken en nonnen die strikt gescheiden leefden, maar wel onder hetzelfde dak. In de tuin van het klooster verrees in 1679 een prachtige kapel, die anno nu nog steeds te bewonderen is. Het vele religieuze erfgoed langs de paden die we lopen is een van de redenen waarom ook het Pelgrimspad van Nijmegen naar Santiago de Compostella gebruik maakt van deze oude paden. We zien dan wel geen pelgrims (of andere langeafstandswandelaars), maar wel veelvuldig de markering van de pelgrimsroute.
Open velden
De markering van de E8 is wat minder duidelijk aanwezig. Veelal zijn het geschilderde kruizen (X) of haakjes (<) op bomen. En om de verwarring compleet te maken, loopt er ook een wirwar van andere paden, met aansprekende namen als A8, X12, A2, X2 door hetzelfde gebied. Helemaal vertrouwen op de markering kun je dus niet, maar gelukkig hebben we een tweedehands routebeschrijving van het stuk tot Bonn uit 2008 op de kop weten te tikken. Samen met de GPS-track die je kunt downloaden (zie onderaan), hebben we zo genoeg houvast en vinden we onze weg. Na het gehucht Birten, waar de resten van een Romeins Amphitheater (niet veel meer te zien dan een kuil in het bos) nog steeds in gebruik zijn bij de lokale toneelvereniging, lopen we door meer open gebied. De velden beginnen groen te kleuren en we genieten volop van de zon, de weidevogels en het dierenleven op de boerderijen die we passeren.
Stil
Dit is een stil stukje Duitsland, eigenlijk net over de Nederlandse grens. We komen door het slaperige gehucht Veen, dat zich profileert als ‘het kraaiendorp’, maar waar we geen kraai zien. Even verder stappen in een weide twee langbenige veulens achter hun moeders aan. Wankel en onwennig, maar al wel knabbelend aan de grassprietjes, waarvoor ze hun benen moeten knikken om erbij te kunnen. Zo mooi kan de lente zijn! Voldaan en niet eens heel moe bereiken we Alpen, waar het ook niet echt druk is te noemen. Op het stationnetje kunnen we met de Nordrhein-boemel terug naar Xanten.
Uitdaging
De tweede dag van dit qua temperaturen bijna zomerse weekendje belooft een zwaardere dag te worden, want het is maar liefst 28,3 km tot aan het geplande eindpunt in Vluyn. We parkeren daar ons auto en per bus en trein reizen we terug naar Alpen, waar we gisteren geëindigd zijn. Zo weet je zeker dan je tot het einde door zult moeten…. Bovendien is dit op een zondag de enige mogelijkheid om dit stuk E8 te doen: in de ochtend reizen, ’s middags gaat de bus niet meer. Gewapend met belegde broodjes, een pak stroopwafels en een flinke voorraad water verlaten we Alpen. Al snel wandelen we aan de voet van een heuvelrug door de bossen. De bomen zijn nog kaal en laten zo volop zon door voor een tapijt van bloemen die zich letterlijk lijken uit te strekken naar het warme zonlicht. Speenkruid, anemonen en bosviooltjes vormen zo een aaneengesloten deken die het verder nog grauwe bos kleur geeft. Zo krijg je de lente wel in je bol!
Verrassingen
Opnieuw zijn we verrast door de hoeveelheid kapelletjes, schrijnen, kruisbeelden en andere religieuze uitingen langs de paden en wegen. De Pelgrimsroute is dan inmiddels al lang afgeslagen, maar ook elders zijn er veel uitingen van devotie in dit verder zo stille landschap. De meeste Duitsers lijken ons wat aan de ingetogen kant, maar in het verleden was dat op religieus gebied kennelijk niet zo. Duitsers houden ook van bier, zo zegt het cliché en we zijn al even aangenaam verrast als we op een heus Gasthaus stuiten, waar het terras vol zit. De grote bierglazen zien er aanlokkelijk uit, maar als je nog 18 km E8 te gaan hebt is dat niet verstandig, dus blijft onze uitspatting beperkt tot een halve liter fris.
Meters maken
En zo lopen we uren lang door het Duitse landschap. We passeren het grote klooster van Kamp (ook een terras!), wandelen langs de rand van Kamp-Lintfort, opnieuw door bossen, langs langgerekte vijvers en meren en langs akkers en velden. Stil, zonnig en mooi. Rond de 22 – 23 km is er even een energiedip, die met behulp van een paar stroopwafels wordt opgelost. We peppen ons zelf op met het visioen van een terras in een Biergarten, met schnitzels en grote glazen verkoelend vocht. Gelukkig blijft er ook de laatste kilometers genoeg te zien, zoals het Bloemersheim (spreek uit als Bleumersheim) slot, aan de rand van Vluyn. Sprookjesachtig gelegen in een park annex tuin, straalt het ons in het namiddaglicht tegemoet. Als we het centrum van onze eindbestemming naderen, begint ook de levendigheid op straat toe te nemen. Mensen eten ijsjes, kinderen spelen op straat, mensen in T-shirt en korte broek maken een ommetje. De thermometer wijst om 18:45 nog steeds 22 graden aan. En hoera, in het centrum vinden we ook ons schnitzel-paradijs, met een tuin om in te zitten. Welverdiende rust na deze lange en fraaie tocht. Istanbul is dit weekend toch maar mooi weer 47,3 km dichterbij gekomen!
Praktisch over de E8
Na het Grote rivierenpad in Nederland (van Hoek van Holland naar Kleve, 250 km) zijn we begonnen aan het eerste Duitse deel van de E8. Dat beslaat alleen al in Duitsland 1.500 km. De route gaat daarna verder via Oostenrijk, Slowakije en Polen. Er wordt nog gewerkt aan de rest van de route die dan via Oekraïne, Bulgarije en Roemenië naar Turkije moet doorlopen. Hoe ver we gaan komen, zien we wel. Voorlopig zijn we afhankelijk van weekendjes – en later wellicht weekjes – om verder te wandelen. En hebben we ook nog de nodige andere wandelprojecten en -wensen. maar zo af en toe een stukje E8, dat lijkt ons wel wat.
Meer informatie over het Duitse deel van de E8 kun je vinden op de website Fernwanderwege, waar je naast etappe-informatie ook GPS-tracks kunt downloaden en een PDF van de routebeschrijving in het Duits kunt bestellen voor € 10.