Van Brink tot kooi en Bovenstroom (10km) Loon Dr
De Drentsche Aa, aorta van het Drents plateau, krijgt haar (bekende) naam eigenlijk pas wanneer ze al bijna in Zuidlaren is. Verder stroomopwaarts ontleent zij deze aan elk esch- of brinkdorp wat ze op haar lange kronkelende reis maar tegenkomt.
Vanaf de brink in Loon leidt deze bijzondere voettocht je gedurende zo’n 3,5 uur door typisch Drents esdorpenland. Wandelend over grotendeels onverharde wegen en paden, maak je o.a.kennis met de hoge Ballooëresch, kleinschalig natuurreservaat Kampsheide, het archeologisch monument Ballooërveld en het prachtige stroomdal van het meanderende Looner Diep. Grote kans dat je op het Ballooërveld de grootste kudde van NL ontmoet.
Start-/eindpunt De Herberg van Loon te Loon is per OV bereikbaar. Behalve op maandag, is De Herberg dagelijks geopend vanaf 10.00 uur; voor een hapje eten moet je even wachten tot na de middag.
start- en eindpunt
De Herberg van LoonGasterenseweg 1
9409 TJ Loon
N53 00.789 E6 36.705
tips voor onderweg
– RA = rechtsaf, LA = linksaf, RD = rechtdoor, P- = paddenstoel
– Negeer zijwegen en paden, tenzij anders vermeld
– Draag stevige waterdichte schoenen
– Onderweg kom je horeca tegen
– Neem voldoende proviand en je verrekijker mee
– Honden zijn (deels aangelijnd) welkom
– Respecteer natuur en landschap
– Geniet en haast je niet
Routebeschrijving
1 a. Vanuit De Herberg van Loon ga je RA en wandelt over de Peeloërweg even richting Assen. Aan de rand van het dorp sla je op de kruising LA en kuiert het straatje Loonerbroekweg helemaal uit.
- i) Loon is een voorbeeld van een nog vrijwel ongeschonden typisch Drents eschdorp, gelegen in een fraai landschap van hoge eschen op een zandrug en hooi- en weidelanden in een laaggelegen beekdal. Eschdorpen worden ook wel brinkdorp genoemd. Brinken hadden meerdere functies. In de eerste plaats was het de verzamelplaats voor weidevee. Maar daarnaast was het vooral ook een sociale ontmoetingsplaats voor de dorpsbewoners. De grote eiken waren leveranciers van kostbare bouwmaterialen.
In Loon vind je meerdere goed bewaarde en gerestaureerde authentieke boerderijen.
- Koers op de kruising RD en vervolg Loonerbroekweg. Sla aan het eind op de T-splitsing RA, steek de beek (Loonerdiep) over en kies de eerste brede zandweg RA. Ga in de haakse bocht mee naar links.
- i) Je wandelt nu op de grens van de hoge ‘Ballooëresch’ (links) en het lage stroomdal van het Looner Diep (rechts). De ‘esch’ is een onlosmakelijk onderdeel van een typisch Drents eschdorpenlandschap. Al in de vroege middeleeuwen vestigden boeren zich op de hoge zandgronden, waarop ze ook hun gewassen gingen verbouwen. Vaak in de nabijheid van een beekdal. De lagere, vochtige groenlanden werden gebruikt voor beweiding en hooiwinning.
Door eeuwenlange bemesting met een mengsel van mest en heideplaggen, kwamen de akkers op de eschen steeds hoger te liggen en ontstond op veel plaatsen een glooiend landschap.
Let op! Loop (als het niet te nat is) bij de eerstvolgende dam even het vochtige hooiland in en aanschouw de fraaie meanders van deze beek.
- Blijf de zandweg volgen.
2 i) Links van het pad ligt hunebed D16 (D = Drente). Een hunebed is een bouwwerk van grote op elkaar gestapelde zwerfkeien. Oorspronkelijk bedekt door een heuvel van aarde, diende het als gemeenschappelijke grafkelder. De Drentse hunebedden werden ooit gebouwd (tussen circa 5300 en 2000 voor Christus) door de boeren van de zogenoemde Trechterbekercultuur. Bij het hunebed van Balloo is de oorspronkelijke (zij)ingang nog herkenbaar.
- Na het hunebed neem je de eerste zandweg RA en slaat op de T-splitsing LA. Je negeert de volgende bocht naar rechts en koerst RD (geldt niet voor honden). Je betreedt via het veerooster het kleinschalig natuurreservaat ‘Kampsheide’.
(Hondenbezitters blijven het doorgaande pad in de rechtse bocht volgen (zie stippellijn kaart), nemen de eerste afslag LA, gaan verder over verhard fietspad, nemen nog eens 1e pad LA en wandelen dan door tot het informatiebord. Ga hier RA en ga verder met routepunt 3.)
- i) Met haar vele historische grafheuvels ligt Kampsheide, als een monument op zich, ingeklemd tussen het karakteristieke Ballooër eschdorpenlandschap en het beekdal van de Drentsche Aa. De grote ven aan je linkerhand is ontstaan door veenafgraving.
Grazende schapen zorgen hier voor behoud van de oorspronkelijke flora en fauna. Rondom zie je de onherstelbare schade die de grote jeneverbesstruiken opliepen tijdens een zware ijzelnacht in de beginjaren 1980.
- Blijf het kronkelende paadje volgen en negeer zijpaden. Verlaat even na de ven het reservaat middels het veerooster. Koers op de kruising met informatiebord RD de onverharde bosweg op.
3 a. Aan het eind volg je in doorgaande richting de verharde weg en slaat achtereenvolgens bij Paddestoel 22869 en 21566 LA.
- i) Balloo is een ringvormig eschdorp. Fraaie authentieke Saksische boerderijen zijn vooral te vinden op het zuidelijke deel van de ring.
- Koers op kruising bij kleine brink RD, bordje ‘Schaapskooi’ volgend, en kies op de verharde driesprong de Crabbeweg RA, richting schaapskooi.
- i) Wil je een bezoekje brengen aan de te bezichtigen bekende schaapskooi van Balloo? Je komt er dus langs. Alle informatie over kooi, herder en kudde (inclusief vertrek en terugkeertijden) vind je ter plaatse. Of kijk van tevoren even op <a href=http://v2.schaapskuddeballoerveld.nl/>nl</a>
- Verharde weg wordt zandweg, blijf hem volgen en je wandelt algauw op het <i>Ballooërveld</i> met z’n archeologische schatten als <i>urnenvelden, grafheuvels, Celtic fields, middeleeuwse karrensporen en tankgrachten uit WOII</i>.
4 a. Bij het infobord op de rand van ‘t Ballooërveld blijf je RD de ‘zandweg zonder fietspad’ volgen.
- Neem dan de eerste zandweg LA, en daarna ook de volgende zandweg LA. <i>Let onderweg op de prehistorische grafheuvels om je heen.</i>
- i) Na een ruime 200m ligt aan je linkerhand, evenwijdig aan het pad, een Duitse tankgracht uit WOII.
5 a. Waar zich ook aan je rechterhand naar rechts een voormalige tankgracht uitstrekt, blijf je het pad in de linkse bocht volgen. Negeer hierbij zijwegen/paden en wandel door tot op de T-splitsing met zandweg en fietspad.
- Sla hier RA en vrijwel meteen (25m voor de bankjes) weer LA, het eenmans-heidepaadje op. Wandel dit paadje helemaal uit.
- Neem op de heiderand aangekomen het overstapje, steek het weilandje over, neem het volgende overstapje en sla op de zandweg met fietspad LA.
6 a. Kruis het beekje <i>(bovenloopje van het Loonerdiep en niet meer dan een slenk)</i> en neem bij de grondwaterstandmeter en picknicktafel de zandweg scherp RA.
- i) Neem wel even de tijd en laat je informeren over kwelwater en oorsprong van de beek.
- Bewandel verder deze brede boerenzandweg die een scherpe knik naar links maakt.
- i) Je wandelt langs de Lage Maden; natte hooilanden in het stroomdal van de Drentsche Aa of Looner Diep.
- Het pad wordt smaller maar blijf hem RD-gaand volgen. Aan het eind van het inmiddels smalle paadje ga je mee RA het hooiland in. Het (nu gras)pad brengt je tot op de oever van de beek.
Let op: Na een lange regenperiode kan het Looner Diep hier ver buiten haar oevers treden en is dit pad onbegaanbaar. Maak in dit geval rechtsomkeert en volg de rode stippellijn om verderop weer aan te sluiten op de route.
- Blijf de beek volgen tot op de verharde weg en sla RA. Steek nogmaals het Looner Diep over, hou zijwegen voor gezien en blijf deze weg volgen tot je terug bent bij De Herberg van Loon. Einde van deze Wandel-weg-route.
Wij hopen dat je genoot van deze voettocht en ontvangen graag je reactie..
Deze route werd met zorg samengesteld. Mocht je toch onduidelijkheden in route of routebeschrijving ontdekken, dan stellen we melding hiervan erg op prijs. Dit geldt natuurlijk ook voor onverhoopte wijzigingen in het landschap.
Het volgen van zo’n wandel-weg-route is uiteraard geheel op eigen risico.
Van Brink tot kooi & Bovenstroom, juli 2017. Auteur: Dave Bekkema.