Grenslandpad (LAW 11), Variant Oost Zeeuws-Vlaanderen: etappe 1
Het 372 kilometer lange Grenslandpad (LAW 11) is een van de bekendste langeafstandswandelingen van Nederland. Bij deze wandeling loop je van het Zeeuwse Sluis naar het Limburgse Thorn, grotendeels langs de Nederlands-Belgische grens. Sinds een paar jaar heeft de wandelroute ook een variant in Oost Zeeuws-Vlaanderen. Dit traject voegt niet alleen een extra dimensie aan het Grenslandpad toe, maar is bovendien ook prima als streekpad op zich te lopen.
Tekst & beeld: Chris Louwerse (padcoördinator)
De Variant Oost Zeeuws-Vlaanderen is 140 kilometer lang en loopt als een lus langs de Zeeuws-Belgische grens. Hier volgt een beschrijving van etappe 1: Leopoldkanaal – Sas van Gent (15,3 kilometer). Voor een gedetailleerde routebeschrijving met kaart, kijk op de site van Wandelnet.
Etappe 1
Waar etappe 1 van de Variant begint, bij de splitsing vanaf de hoofdroute, komen we al direct een ‘grensmoment tegen’. De baileybrug over het Leopoldkanaal herinnert ons er aan dat hier tijdens de Tweede Wereldoorlog een grens liep. In september 1944 llag bij ze brug namelijk de frontlinie tussen de Duitse bezetters en de geallieerde troepen, in dit geval de Canadezen.
De Deltawerken van de middeleeuwen
Nadat we bij knooppunt 49 linksaf zijn gegaan over het onverharde pad, lopen we aan de noordzijde van de Graaf Jansdijk. Deze dijk kunnen we gerust de Deltawerken van de middeleeuwen noemen, maar dan met schop en kruiwagen. Pas in deze periode begonnen de Zeeuwen immers met zo hier en daar een stukje dijk te bouwen. De periodes van de kustinbraken noopte Graaf Jan van Vlaanderen (1267-1330) om de zee een halt toe te roepen. Je kan het een beetje vergelijken met onze tijd: de zeespiegel steeg en het land daalde, net als nu. Graaf Jan liet daarom een aaneengesloten dijk bouwen tussen Zeebrugge en Terneuzen. We kunnen gerust aannemen dat deze kustverdediging zelfs van Duinkerken (Calais) tot aan Antwerpen was. Deze dijk vormde niet alleen de grens tussen zee en land, maar nu nog steeds ook de grens tussen zout (brak) en zoet, de grens tussen zeekleigrond en zandgrond. Maar toen ook zeker de grens tussen veiligheid en onveiligheid.
Op de hoogte blijven van het laatste wandelnieuws?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons op Facebook, dan mis je niks!
Vissersdorp zonder haven
Boekhoute, waar we vervolgens aankomen, noemt zich graag vissersdorp zonder haven. De zoute haven lag vroeger tegen Boekhoute aan, dat aan de zuidzijde het zoete water kent. De haven is in de loop der eeuwen herhaaldelijk naar het noorden verplaatst. De inpoldering van de Braakman in 1952 heeft ervoor gezorgd dat Boekhoute geen haven meer heeft en tegenwoordig zelfs 10 kilometer van de Westerschelde af ligt. We belopen het smalle paadje, dat in het verleden door de vissers werd gebruikt, tussen haven en dorpsplein naar de kerk.
Grensverleggende paden
Hierna volgen we de polderwegen tot we na knooppunt 54 weer op een dijk komen. Eerst een brede weg, later een smal paadje boven op een grasdijk. Dit stuk is in beheer van Natuurpunt, de Belgische versie van Natuurmonumenten. Aan beide zijden van deze dijk zien we overblijfselen van de grensverleggende pogingen van de zee, de kreken.
Voor Assenede, na knooppunt 60, lopen we een eind parallel met de oude havengeul. De haven zelf vormde ook weer de oude grens tussen zout en zoet.
Sas van Gent
Net voor we Sas van Gent binnenwandelen, na knooppunt 57, lopen we over een fietspad dat min of meer precies op de grens ligt. Aan de ene zijde lopen we parallel aan een Belgische straat en aan de andere zijde aan een Nederlandse straat. Dus een pad op de grens tot aan grenspaal 312. We steken de landsgrens over en lopen Sas van Gent binnen. Na veel overleg besloot men in 1549 om hier een gat te maken in de Graaf Jansdijk voor de scheepvaartverbinding tussen Gent en de Braakman. Zodoende werd er een sluis (sas) aangelegd voor Gent. Vanaf hier komen we steeds overblijfselen tegen van militaire werken uit de 80-jarige oorlog. De sluis van Gent moest immers beschermd worden tegen vijandelijke aanvallen. De bewoning rondom de sluis werd zodoende een grensvestingstadje. We beklimmen het enige bolwerk dat van de vestingwallen is overgebleven, waarna we bij het eindpunt van de tocht arriveren.