Hadrian’s Wall Path: wandelen lang de Muur van Hadrianus
Bijna 2.000 jaar geleden vormde Hadrian’s Wall (oftewel de Muur van Hadrianus) de noordgrens van het Romeinse Rijk. Deze muur liep van kust naar kust door Noord-Engeland en moest Romeins Brittannië tegen vijandige stammen beschermen. Vandaag de dag zijn de overblijfselen van deze muur een van de belangrijkste Engelse historische bezienswaardigheden én een geliefde wandelbestemming. Langs deze muur loopt namelijk het Hadrian’s Wall Path, dat als een van de mooiste wandelroutes van Engeland geldt.
Tekst & beeld: Hans Plas | www.oranginas.nl
Wat de warme belangstelling van de Engelsen voor de Romeinen verklaart weet ik niet. Opvallend blijft het wel. Waar je in Europa ook ruïnes uit de Romeinse tijd (750 v. Chr. tot 475 na Chr.) bezoekt, bijna altijd zijn er Engelsen in de buurt, die je nog beter dan de informatieborden kunnen vertellen wat je ziet. Is het de unieke beleving dat hun eiland in de loop der eeuwen slechts zelden door buitenlandse mogendheden werd bezet (wat nogal discutabel is)? Is het de flinke vooruitgang op allerlei gebied die de Romeinen op het eiland achterlieten na hun vertrek (een vooruitgang die kort na hun vertrek ook weer snel verdween)? Of de grote belangstelling voor Het Verleden die de Engelsen zo-wie-zo in hun genen lijken te hebben? Geen idee.
Maar de boeiende combinatie van Engeland, de Engelsen, de Romeinen en de nog zichtbare restanten van de Romeinse aanwezigheid in Britannia kun je het beste beleven door het Hadrian’s Wall Path te lopen.
Wij liepen er enkele etappes van.
Hadrian’s Wall Path
Het Hadrian’s Wall Path, een National Trail in Engeland, ligt in het prachtige Northumberland National Park in het noorden van Engeland. Het traject loopt van kust naar kust. Van Wallsend, Newcastle upon Tyne in het oosten tot Bowness-on-Solway in Cumbria aan de westkust. In 135 kilometer loop je langs de restanten van de Romeinse muur en de fortificaties. Keizer Hadrianus liet deze vanaf 122 n.Chr. bouwen ter bescherming van de Romeinse Provincie Britannia tegen opstandige Picten, Keltische stammen uit het noorden. Het noordelijker gelegen Caledonië (zeg Schotland) werd nooit overwonnen. (Maar, zoals de Engelse Wikipedia meldt: hun muur van met name turf, even verderop naar het noorden, is nooit op de Werelderfgoedlijst van UNESCO gekomen…)
Accommodatie
Wij kozen deze keer voor dag-wandelingen vanuit een centraal punt. Dat werd de jeugdherberg van Once Brewed. Een onderdeel van het National Landscape Discovery Centre the Sill. Deze Youth Hostel ligt zo ongeveer halverwege het Hadrian’s Wall Path. Waarmee je vooral het voordeel hebt dat hier de muur en de fortificaties het best bewaard zijn gebleven. Aan begin en eind van de Wall heeft de lokale bevolking namelijk dankbaar gebruikgemaakt van de vele stenen die hier gratis voor het oprapen lagen na het vertrek van de Romeinen.
Meer weten over Wandelmagazine? Klik hier!
Het landschap
Het landschap van Northumberland National Park is glooiend en mysterieus, met ommuurde weilanden, ruige heidevelden, meertjes en talloze rotspartijen. En schapen, overal, de huidige bewoners van de forten en de mile-castles. Stilte en wildernis voeren de boventoon. En ’s-nachts is het hier echt donker. Sterrenkijkers komen hier zeker aan hun trekken.
Ik ken mensen uit “de grote stad” die het er maar “eng” vonden. Vervreemd van een ongerepte natuur.
De wandelingen en de bussen
De Hadrian’s Wall Country bus onderhoudt een groot deel van de dag een uursdienst langs de muur, de 80 mile-castles of forten, de twee uitkijktorens en de 17 grotere forten. Hierdoor wordt het mogelijk om wandelen en vervoer te combineren tot een prima wandel-arrangement.
Rondwandelingen behoren ook tot de mogelijkheden. Zoals de wandeling naar Vindolanda en via Sycamore Gap terug. Vindolanda was een extra fort (castrum) ten zuiden van de Wall. Sycamore Gap is mogelijk het meest idyllische plekje op de hele Trail: een boom en een put tussen twee heuveltoppen. Wereldberoemd! Ook door een sleutelscène in film Robin Hood: Prince of Thieves uit 1991 van de Kevin Reynolds.
Of een wandeling naar Housesteads Roman Fort (Vercovicium), via de Wall en met de bus terug. Dan heb je voldoende tijd om alles wat je ziet tot je door te laten dringen. Of naar de Temple of Mithras bij Carrawburgh. Of…of…
De liefhebbers van de Romeinse cultuur kunnen hier uit de voeten. Mocht je misschien wat minder interesse hebben in dat verleden, dan wandel je toch, gegarandeerd, door fantastische landschappen. De combinatie van natuur en archeologie, van bewegen in de buitenlucht en leren van de geschiedenis maakt dit gebied.
Waarschuwing: begin in de bus niet met een Engelse medepassagier over de forten en de muur. De reisduur met de bus verdraagt geen enthousiaste en ongetwijfeld leerzame colleges over de Romeinse tijd en de Hadrian’s Wall in het bijzonder van uw medepassagier(s).
Algemene routetips
- Een goede wandelkaart is aan te bevelen. Het Hadrian’s Wall Path is prima gemarkeerd, maar om een rondwandeling te maken of via een off-route naar een extra castrum te lopen, heb je wel een kaart nodig.
- Een goede kaart is de OL 43 1:25.000 Haltwhistle & Hexham.
- Het wandelgebied kent weinig mogelijkheden om boodschappen doen. De jeugdherberg en een plaatselijk café moeten het doen. Heerlijk!
- Onderschat de zwaarte van de route niet! Het is voortdurend klimmen en dalen. Heuvels weliswaar, maar toch.
- Wij adviseren van oost naar west te lopen. Zo heb je namelijk de meeste kans op wind in de rug.
- Een andere beroemde meerdaagse wandelroute kruist in Once Brewed het Hadrian’s Wall Path: de Pennine way.