Wil je gaan wandelen in Spanje, dan zijn er twee routes die verreweg het meeste gegoogeld worden. Dit zijn de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela in het noorden van Spanje en de Camino del Rey een uurtje rijden boven Malaga. Maar in Spanje valt natuurlijk veel meer te beleven voor wandelaars. Alleen al in Andalusië zijn er negen grote wandelgebieden te vinden. Van al deze regio’s zijn met name de Alpujarras een aanrader. Dit berggebied aan de zuidflank van de Sierra Nevada heeft dezelfde aantrekkingskracht op Spanjaarden als de Veluwe of Zuid-Limburg op Nederlanders.
Tekst & beeld: Eduard Evertse
In onze B&B krijgen we regelmatig gasten die meer dan vier uur in de auto hebben gezeten om in de Alpujarras te gaan wandelen. Maar waarom dan de Alpujarras? Ten eerste het maakt deel uit van de Sierra Nevada en het heeft een paar dorpen die erg bekend zijn in Spanje. Ik licht, van de vijftig dorpen die de Alpujarras tellen, Lanjaron, Trevelez, Oriva en Capileira er even uit. Daarnaast tref je in de Alpujarras nog steeds veel authentieke Moorse overblijfselen aan.
Het Moorse verleden van de Alpujarras
Eind vijftiende eeuw waren de Alpujarras het laatste toevluchtoord voor de Moren, toen het Koninkrijk Granada ten onder ging. De geschiedenis van de Alpujarras heeft, zonder dat veel mensen dit weten, bovendien enige raakvlakken met de Nederlandse geschiedenis.
Dit verhaal begon in 1492, toen de stad Granada ten prooi viel aan de ‘katholieke vorsten’ Ferdinand II van Aragón en Isabella I van Castilië. Door dit huwelijk ontstond uit de twee losse staten uiteindelijk het huidige Spanje, en de verovering van Granada maakte de Reconquista eindelijk compleet. Beide vorsten lieten zich dan ook in deze stad begraven. Hun graftombe is erg populair onder toeristen en bevind zich naast de kathedraal van Granada. De hele regio met een moslim-meerderheid kwam zo in 1492 onder christelijke heerschappij te staan. Maar de vele moren die er woonden weigerden zich te bekeren tot het katholicisme, en trokken zich terug in de Alpujarras.
Maar waar zit dan de link met Nederland? Dat zit hem in het feit dat deze verplichte bekeringen tot het katholieke geloof leidde tot een opstand, beginnend in december 1568 en durend tot maart 1571. Als we het over een opstand hebben, die in 1568 begon, dan denk je als Nederlander misschien aan een opstand die bepalend was voor het ontstaan van Nederland. De Nederlandse opstand tegen de Spanjaarden, die uiteindelijk zou uitmonden in de Tachtigjarige Oorlog. Net als de opstand van de Moren tegen de Spanjaarden, die eveneens in 1568 begon, vloeide deze rebellie namelijk voort uit het opdringen van het katholicisme door de Spanjaarden. Anders dan de Nederlanden, slaagden de moren er echter niet in om hun onafhankelijkheid te veroveren. Ze werden verslagen en vervolgens uit de Alpujarras verdreven.
Historische wandelingen
Van dit verleden zijn de sporen nu nog steeds overal terug te zien. De Moorse architectuur van de witte huizen is typisch voor de Alpujarras en wordt gekenmerkt door een bouw die gelijk is aan de Berberse architectuur van Marokko. Bijna alle bergdorpen liggen tegen de vele hellingen aan.
Het zijn niet alleen monumentale bouwwerken die de Moren na hun onvrijwillige vertrek in de vijftiende eeuw in Spanje achterlieten. Zonder hun belangrijke bijdrage aan de Spaanse cultuur, hadden citrusvruchten, artisjokken, avocado´s, saffraan, rijst, sesamzaad, suiker en vele andere gewassen nooit op het Iberisch Schiereiland kunnen aarden. Dit lukte doordat zij het Spaanse landschap met hun irrigatiesystemen definitief wisten te veranderen. Vanuit hun, veelal kurkdroge, moederlanden brachten ze deze nieuwe technieken naar Spanje. Zo konden ze het schaars aanwezige water zo efficiënt mogelijk benutten. En daar plukken de huidige boeren letterlijk en figuurlijk nog steeds de vruchten van. Overal in Andalusië gebruiken boeren namelijk nu nog steeds diezelfde Moorse irrigatiesystemen die gewassen ook levend houden tijdens periodes van ernstige droogte.
Meer weten over Wandelmagazine? Ja graag!
Tijdens de wandeling in de Alpujarras kan het je niet ontgaan, Water uit de toppen van de Sierra Nevada, rivieren en regen wordt met behulp van onder- en bovengrondse kanalen met dammen, zijriviertjes via de akkers naar de zee geleid. Dit gaat via zogenoemde acequias. Acequia betekent letterlijk ‘bevloeiingskanaal’. Op deze manier wordt het water in voldoende hoeveelheden, niet te snel (overstroming) en niet te langzaam (stagnatie), naar de gewassen gevoerd. Dit resulteert in een gevarieerd landschap, met indrukwekkende bergen en uitgestrekte valleien, waar je zomaar op weidse velden met olijf-, vijgen- of granaatappelboomgaarden kunt stuiten.
Kortom het is een prachtig wandelgebied met erg veel historie. In de Alpujarras zie en voel je het echte Andalusië nog, met traag lopende mannetjes en vrouwen die hun grote trots, de planten, water geven. Het lijkt op sommige plekken of de tijd even heft stilgestaan. Geraas van auto´s, fietsers of brommers zal je zo nel niet horen tijdens je wandelingen in de Alpujarras.
Wandelarrangement
Wij hebben in onze B&B, Casa del Patio meer dan 40 verschillende wandelingen klaarliggen in de Alpujarras. Je kan bij ons ook een Individuele wandelvakantie boeken, wij hebben een aantal zaken dan al geregeld voor je. Iets meer comfort en toch je vrijheid behouden.
Hierbij bespreken wij na aankomst onder het genot van een drankje je wandelwensen en stellen we op basis daarvan een wandelprogramma ’op maat’ voor je samen. De volgende morgen ga jek na een uitgebreid ontbijt, de ruige bergen van de Sierra Nevada verkennen. Je krijgt van ons een goed gevuld lunchpakket mee en natuurlijk de routebeschrijving. Voor de wandelingen in het Parque Nacional de Sierra Nevada is altijd een (korte) autorit noodzakelijk.
Na je wandeling kun je heerlijk bijkomen in ons verwarmde zwembad en onze bloemrijke patio. Vierentwintig uur per dag staat bovendien onze honestybar tot je beschikking. Daarnaast staat onze lounge tot je beschikking waar wij op frisse avonden de haard voor je aansteken.
De beste periode
Buiten de warmste maanden juli en augustus, is het de rest van het jaar prima wandelweer. Maar het meest ideale zijn het (vroege) voor- en najaar om je Individuele wandelvakantie in Andalusië bij ons te boeken.