4 belangrijke symbolen en documenten van de Camino
Als je aan de Camino de Santiago denkt, is papierwerk over het algemeen niet het eerste wat in je opkomt. Toch zijn het juist documenten als de Credencial en de Compostela die een essentieel onderdeel vormen van deze pelgrimstocht. Als jij je voorbereidt op je Camino naar Santiago de Compostella, is het dan ook belangrijk dat je een goed beeld hebt van wat voor papierstukken je onderweg kan verwachten. In deze blog komen daarom 4 belangrijke symbolen en documenten aan de orde.
Tekst & beeld: Annemiek Nefkens | WAW.travel
1. Het symbool van de Camino
Voor we aan de documenten berginnen, behandelen we eerst een ander belangrijk onderwerp: de schelp. De Sint-Jakobsschelp is het symbool van de Camino naar Santiago. Afbeeldingen ervan zijn te vinden op alle Camino’s en in allerlei vormen. Of ze nu op rotsen zijn geschilderd, op het trottoir zijn geplaatst of van echte schelpen zijn gemaakt; deze schelpen markeren je route naar Santiago.
Voordat de Compostela als document bestond, kregen pelgrims die bereikten een insigne in de vorm van de Sint-Jakobsschelp. Dit was het bewijs van het afleggen van de route naar Santiago de Compostella.
Meer weten over Wandelmagazine? Ja graag!
Maar het was ook heel gemakkelijk te vervalsen. Daarom bedachten de functionarissen en de paus al in de middeleeuwen de zogenaamde cartas probatoria, of ‘bewijsbrieven’. De voorloper van de huidige Compostela.
2. Pelgrimspaspoort
Zelfs vandaag de dag, en misschien meer dan ooit, is het verkrijgen van de Compostela een streng gecontroleerd proces. Het belangrijkste onderdeel hiervan is het pelgrimspaspoort, ook wel Credencial genoemd.
De Credencial is de opvolger van de brieven van veilige doorgang die in de middeleeuwen aan pelgrims werden uitgegeven. Deze brieven waren een soort identiteitsbewijs voor pelgrims, dat ze onder meer konden laten zien als ze grenzen overstaken of een stad in wilden.
Tegenwoordig wordt de Credencial nog steeds zeer serieus genomen. Zonder dit kunnen pelgrims onderweg sommige albergues of pelgrimsherbergen niet betreden en kunnen ze de Compostela niet ontvangen.
Als je een Camino boekt bij WAW.travel krijg je altijd een pelgrimspaspoort thuisgestuurd. Ga je zelf op pad? In de meeste ‘grote’ plaatsen aan de pelgrimsroute en ook onderweg kun je de pelgrimspas kopen.
Het pelgrimspaspoort wordt uitgegeven door het Bureau van Bedevaarten van het bisdom Santiago. In tegenstelling tot vroeger hoef je dit document niet meer te laten zien als je een stad binnen wilt, maar het Pelgrimsbureau in Santiago de Compostella maakt zich echter nog steeds zorgen over vervalsingen. En daarom zijn de stempels in je paspoort zo belangrijk.
3. Stempels in je pelgrimspas
Sello is het Spaanse woord voor ‘zegel’ of ‘stempel’ en deze kostbare zegels gaan hand in hand met je pelgrimspaspoort. Er zijn twee zeer belangrijke aspecten bij het gebruik ervan en het ontvangen van een certificaat:
- Pelgrims moeten minimaal 100 km te voet afleggen naar Santiago de Compostela
- In deze 100 km moeten minstens twee keer per dag stempels in hun pelgrimspaspoort zetten (ook als je langer dan 100 km wandelt)
Waar vind je deze stempels? Gelukkig worden onderweg stempels verstrekt door bijna alle instellingen, waaronder hotels, albergues, kerken, gemeentehuizen, postkantoren en zelfs bars en restaurants. Deze stempels in je Credencial zijn een ereteken voor sommige pelgrims, die er zoveel mogelijk proberen te verzamelen. Los Sellos del Camino is een website die zich toelegt op het verzamelen en weergeven ervan. Speciaal voor als je nieuwsgierig bent naar de beschikbaarheid van stempels.
4. De Compostela
De Compostela is het bewijs dat je de Camino hebt afgerond. Strikt genomen is diteen religieus document. Het pelgrimskantoor van de kathedraal van Santiago zegt expliciet dat het alleen zal worden uitgegeven aan pelgrims die de reis maken met “religieuze of spirituele redenen, of op zijn minst een onderzoekende houding”.
Dit wordt nog duidelijker bij het lezen van het gebed op de Compostela (vertaling overgenomen van de website van het Pelgrimsbureau):
“Het kapittel van deze heilige apostolische en metropolitaanse kathedraal van Compostela, bewaarder van het zegel van het altaar van St. Jacobus, aan alle gelovigen en pelgrims die van overal op de bol van de aarde aankomen met een houding van toewijding of vanwege een gelofte of beloven een pelgrimstocht te maken naar het Graf van de Apostel, Onze Patroonheilige en Beschermer van Spanje, erkent ten overstaan van iedereen die dit document in acht neemt dat: (…) deze heiligste tempel met christelijk gevoel (pietatis causa) toegewijd heeft bezocht.”
Vanwege zijn historische en spirituele betekenis is de Compostela een gewaardeerd document voor veel pelgrims. Tegenwoordig hoef je echter niet bijzonder spiritueel of religieus te zijn om de Camino te lopen en ook niet om de Compostella te verkrijgen. Je kan nog wel aangeven dat je religieus bent als toevoeging, wanneer je in de pelgrimsstad aankomt. Dit is echter vooral voor de statistieken van het Pelgrimsbureau.
Naast de Compostela biedt het Pelgrimsbureau pelgrims het afstandscertificaat aan. Een document uitgegeven door het kapittel van de kathedraal van Santiago, dat het aantal kilometers bevestigt dat je hebt afgelegd, ongeacht het startpunt van je pelgrimstocht. Dit certificaat weerspiegelt de wens die veel pelgrims al jaren hebben geuit om een officieel verslag te hebben van de details van hun pelgrimstocht. Het geeft de dag en het startpunt van de pelgrimstocht aan, de afgelegde kilometers, evenals de dag van aankomst en de route van de bedevaart.
Dit afstandsbewijs kost € 3,00, het is iets groter dan de Compostela en is gedrukt op perkamentpapier. Het is versierd met een zin in het Latijn en een miniatuur, beide uit de Codex Calixtinus.
Webinar ‘Pelgrimeren in 10 stappen’
Het is misschien moeilijk om je een beeld te vormen van wat de Camino precies is en of het ook iets voor jou is. Op 12 september om 19.30 uur licht ik dit tijdens het gratis webinar ‘Pelgrimeren in 10 stappen’ toe. Je kunt je hier aanmelden.
Over de auteur
Annemiek Nefkens liep in 2018 de Camino naar Santiago de Compostella. 2.000 km en 3 maanden verder, besloot zij haar leven totaal te veranderen. Ze ging wonen in Spanje en begon, samen met haar Spaanse partner Roberto, WAW.travel. Gespecialiseerd in het organiseren van op maat gemaakte wandelvakanties in Spanje, waaronder de Camino de Santiago.