Samenlopen: stadswandeling door Groningen
In deze reeks blogs onder de titel Samenlopen staat naast de wandeling steeds ook de medewandelaar centraal. Ik ervaar wat de meerwaarde is van een medewandelaar naast me. Iemand die zijn of haar stad laat zien en me leidt naar bijzondere plekken. Deze keer wandel ik samen met teamleider in het onderwijs en fotografieliefhebber Marja Trappenburg door Groningen. Onderaan deze blog staat de link naar de podcast over deze wandeling.
Tekst: Aat van der Harst | www.verhalenonderweg.nl
Foto’s: Marja Trappenburg
Museum
Na een aangename treinrit steek ik bij het station de brug over naar het Gronings Museum. Daar ontmoet ik Marja Trappenburg, mijn reisgenote voor vandaag en zelf inwoonster van de Martinistad. Ze wijst me op de bijzondere kleuren en vormen van het museum en vertelt me dat Allessandro Mendini (1931-2019), de visionaire Italiaanse architect, dit complex bedacht en ontwierp. Tot 21 januari is in het museum een tentoonstelling over de Rolling Stones; vast boeiend, maar wij gaan op pad de stad in.
We lopen door de Peperstraat, in het weekend een uitgaansgebied voor jongeren, maar nu op een doordeweekse ochtend oogt hij rustig. Marja opent een poortdeur en dan staan we in een prachtig hofje, het Pepergasthuis. Het werd in 1405 gesticht als herberg voor pelgrims die naar Groningen kwamen voor een relikwie van Johannes de Doper in de Martinikerk. Rond 1600 werd het een katholiek wooncomplex voor ouderen. Een deel werd dolhuis (destijds een inrichting voor geestzieken), waarvan de bewoners tegen betaling door de Groningers bekeken konden worden. Momenteel is het, nadat het een paar jaar geleden in haar voortbestaan bedreigd werd, na een grote restauratie omgebouwd tot een mooi woongebouw. We staan in een heel mooi rustig oud hofje en kijken tegelijk omhoog naar een gigantisch nieuw gebouw, het befaamde Groningse Forum.
Huiskamer van de stad
Door de Peperstraat komen we bij het in 2019 geopende Forum, dat aan alle kanten ingebouwd is tussen de huizen. We gaan een kleine deur door en staan in een enorme hal waar het gonst van de activiteiten. Een roltrap brengt ons naar de bibliotheek. Hier zitten mensen in luxe fauteuils te lezen en anderen zitten achter laptops te werken voor de grote ramen met uitzicht op de Martinitoren.
Via andere roltrappen komen we langs een bioscoop, een tentoonstellingsruimte en een auditorium op het dakterras. Aan alle kanten hebben we uitzicht op stad en ommelanden. Marja wijst me aan waar ze woont. Ons zicht reikt verder tot bijna aan de Waddenzee. Ik ben onder de indruk van het Forum-gebouw en van dit geweldige terras met uitzicht.
We lopen het gebouw uit en komen via het Raadhuis, waar een trouwerij aan de gang is, en een aantal drukke winkelstraten bij de Noorderhaven. Dit is een vrijhaven, waar je mag aanleggen als er een ligplek vrij is. De binnenvaartschepen zijn allemaal verschillend en vanuit sommige stijgt rook op van houtkacheltjes. De aangename geur ervan hangt in de lucht.
Het Noorderplantsoen
We lopen een park in waar Groningers graag komen om zich te verpozen: het Noorderpark. In de zomers zitten hier de speelweides vol met studenten die eten en drinken tot diep in de nacht. Marja fietst altijd vroeg in de ochtend naar haar werk door het park en treft dan soms de laatste feestvierders nog aan. Ook nu op deze zonnige herfstdag loopt er een stroom van wandelaars en fietsers door het park. In de verte is een muziektent en een grote vijver. Marja vertelt me hier dat ze oorspronkelijk uit Voorburg in het westen des lands komt, maar voor de liefde naar het noorden getrokken is. Daar heeft ze nooit spijt van gekregen. Ze houdt van deze stad en in de naaste omgeving is prachtige natuur waar je heerlijk kunt wandelen langs meren als het Paterswoldse meer en zelfs de bossen van Drenthe zijn dichtbij.
De reisboekhandel
We wandelen door de Grote Leliestraat en zien ook hier een hofje: het Middengasthuis, een diaconiegebouw uit de 19de eeuw voor “fatsoenlijke handwerkslieden en dienstboden van hervormden huize en ouder dan 55 jaar”. Nu is het mooi gerestaureerd en ongetwijfeld een populaire woonplek zo rustig midden in de stad. In de Kijk in het Jatstaat zien we Reisboekhandel de Zwerver. Te vaak bestel ik mijn wandelboeken op internet en merk nu hoe heerlijk het is om door grote bakken met wandelkaarten te grasduinen en langs volle kasten met boeken vol wandelingen te lopen. Heerlijk deze reiswinkel, vinden we beiden.
Meer weten over Wandelmagazine? Ja graag!
Even verderop voor universiteitsgebouw De Harmonie zien we een beeldje van Aletta Jacobs (1854-1929), die hier als eerste vrouwelijke student medicijnen studeerde, arts werd en een boegbeeld van het feminisme werd. Op onze wandeling wees Marja me al een aantal keren op een graffititekening van een meisjeshoofdje op een muur of pilaar. Een aantal jaren geleden viel deze straatkunst overal in de stad haar voor het eerst op. Ze kwam erachter dat de kunstenaar een heel ongelukkige man was. Waren aanvankelijk de gezichten op de tekeningen heel treurig, later werden ze steeds vrolijker. We nemen aan dat het ook met de maker vast steeds beter ging.
We wandelen terug naar het Gronings Museum en vandaar naar het station, waar ik de trein terug naar huis zal nemen. Ik heb me opgenomen gevoeld door Groningen. Door de verhalen van inwoonster Marja heb ik de stad intenser en verrassender beleefd dan ik gedaan zou hebben met een boekje of een plattegrond. Ik was goed in contact met de stad en een bewoonster.
“Samenlopen van omstandigheden, te hooi en te gras. Dat was wat het was” ( Herman van Veen)
De podcast:
Over de auteur
Aat van der Harst wandelde van huis naar Spanje en naar Italië. Hij begeleidt mensen met levensvragen in beweging. Naast wandelcoach is hij verhalenverteller. Aat onderzoekt met name de stad als inspirerend wandelgebied en schrijft en vertelt daarover. Hij is schrijver van het boek Wandel je wijzer, stad en natuur als coach. Meer informatie via: www.verhalenonderweg.nl ; avdharst@verhalenonderweg.nl