In deze reeks blogs onder de titel Samenlopen staat naast de wandeling steeds ook de medewandelaar centraal. Ik ervaar wat de meerwaarde is van een wandelaar naast me. Iemand die zijn of haar stad laat zien en me leidt naar bijzondere plekken. Vooraf vraag ik aan mijn medewandelaar om plaatsen in de stad te bedenken die betekenisvol zijn. We zullen onderweg steeds stilstaan bij wat we zien en beleven. Ik wandel deze keer samen met therapeute en wandelcoach Adriana Siegersma door haar Leeuwarden.
Tekst en beeld: Aat van der Harst | www.verhalenonderweg.nl
Prinsentuin
Mijn wandelreisleidster van vandaag, Adriana, ontmoet ik bij een bijzonder beeldhouwwerk tegenover het station van Leeuwarden. In 2018 was Leeuwarden de culturele hoofdstad van Europa. Dat jaar kregen alle elf steden van de Friese Elfstedentocht een eigen fontein. In het geval van Leeuwarden was dit het beeldhouwwerk ‘Love’, twee grote witte sculpturen van een meisje en een jongen die elkaar aankijken met gesloten ogen. Het staat voor liefde en is ontworpen door kunstenaar Jaume Plensa. Adriana vertelt me dat in de zomer de hoofden omringd zijn door een lichte nevel, verwijzend naar ochtendmist boven Friese velden.
We wandelen verder naar het Wilhelminaplein, ook wel de huiskamer van Fryslân genoemd. Hier is het Fries Museum gevestigd, een mooi modern gebouw. Als we ons omdraaien zien we de rechtbank met statige zuilen ervoor. Via theater De Harmonie komen we in de Prinsentuin. Tweehonderd jaar geleden was dit het eerste openbare wandelpark van ons land. Al eerder, vanaf 1648, was dit park eigendom van het huis Oranje-Nassau. Het ontwerp van het park komt van tuinarchitect Roodbaard (1782-1851), die het tot een prachtig heuvelachtig park maakte. Vandaag bloeit er een tapijt van kleurige krokussen.
Oldenhove
We lopen verder naar de Oldenhove. Dit is een stevige bakstenen toren uit 1529, die het statussymbool van Leeuwarden had moeten worden. Tijdens de bouw kwam hij echter scheef te staan door verzakking, waardoor hij nooit voltooid is. Voor Leeuwarders is deze toren desondanks een belangrijke plek in de stad. In de zomer kan je hem beklimmen.
Terug in de Prinsentuin staan we stil voor het beeldje van een meisje op een fiets met fietstassen, voorovergebogen over het stuur. Adriana vertelt me dat het een oorlogsmonument is en een koerierster uit het verzet voorstelt. ‘Fietsend meisje in de laatste oorlogswinter’ heet het, gemaakt door beeldhouwer Tineke Bot. Erachter is de Noorderstadsgracht. Deze gracht diende enkele malen als eindpunt van de Friese Elfstedentocht, voordat het slot van de tocht werd verplaatst naar de Bonkevaart aan de buitenkant van de stad.
Luilekkerland
Langs het Pier Pandertempeltje en restaurant De Koperen Tuin lopen we naar een straat met de mooie naam Luilekkerland. Wie zou hier nu niet willen wonen? Hier droomden arme mensen in de middeleeuwen van een beter leven. Erachter is een heel sfeervol hofje. Wat opvalt is de stilte hier midden in de stad. Een oud houten wasrek en een waterpomp geven het hofje iets extra schilderachtigs.
Als we door een poortje weer naar buiten lopen staan we voor de Grote of Jacobijnerkerk, waarvan de bouw duurde van 1300 tot 1500. Aan de achterzijde is het Oranjepoortje, een portaal met een boompje met oranjeappels en het wapen van Leeuwarden. Dit was de ingang voor de stadhouders van Friesland. Om de hoek was vroeger de Jodenwijk. We staan stil bij een indrukwekkend glazen monument met de namen van weggevoerde en vermoorde joden uit de Tweede Wereldoorlog. Verderop is het Nieuw St.-Anthony Gasthuis, een seniorencomplex met als beeldmerk een bel, die op diverse plekken in goud is afgebeeld. Op het Raadhuisplein staat een lindeboom uit 1898 met eromheen een rond smeedijzeren hek, herinnerend aan koningin Wilhelmina.
Blokhuispoort
Via de Turfmarkt en een straat met de wat trieste naam Droevendal en de wat vrolijker Druifstreek, komen we bij de Blokhuispoort. Op de plaats van dit enorme gebouwencomplex stond al rond 1500 een gevangenis en het huidige gebouw heeft zelfs nog tot 2007 dienst gedaan als huis van bewaring. Nu is het omgebouwd tot een levendig complex met een bibliotheek, kleine winkels en ateliers, en je kunt er zelfs logeren in een voormalige gevangeniscel. Het restaurant heeft de passende naam De Bak en het café heet Proefverlof.
Als we de poort uit lopen, gaan we naar links en komen uit bij de Willemskade, de museumhaven met prachtige oude schepen. Langs een enorme zwarte wolkenkrabber lopen we terug naar het station en nemen een koffie bij café Wouters.
Ik zeg Adriana dat ik genoten heb van een stad die ik niet kende en hoe mooi het is om door een inwoonster van de stad rondgeleid te worden. Ze vertelt dat ze geboren en getogen is in Leeuwarden en er altijd is blijven wonen. Als wandelcoach loopt ze veelal aan de buitenkant van de stad, waar ook veel groen is. Ze geeft me een wandelfolder mee met de titel Monumentaal groen in en rond de Leeuwarder Binnenstad. Ik ga die wandeling zeker nog eens maken! Want Leeuwarden voelt soms vanuit het westen en midden des lands ver weg, maar vanuit Amersfoort was ik er per trein dik binnen de twee uur. Goed te doen dus voor een dagtocht. Een wandeling door Leeuwarden is zeer de moeite waard.
Info:
- Adriana Siegersma is therapeute in het Medisch Centrum Leeuwarden en wandelcoach. Meer op: www.aswc.nl
- Wandelroute Prinsentuin, 200 jaar stadspark van alle Leeuwarders is verkrijgbaar bij het VVV Leeuwarden
De podcast
Deze podcast werd uitgezonden op Golfbreker Radio op 23 maart 2024.
Over de auteur
Aat van der Harst wandelde van huis naar Spanje en naar Italië. Hij begeleidt mensen met levensvragen in beweging. Naast wandelcoach is hij verhalenverteller. Aat onderzoekt met name de stad als inspirerend wandelgebied en schrijft en vertelt daarover. Hij is schrijver van het boek Wandel je wijzer, stad en natuur als coach. Meer informatie via: www.verhalenonderweg.nl ; avdharst@verhalenonderweg.nl