LAW11 het Grenslandpad

LAW11 het Grenslandpad is een wandelroute van 372 kilometer langs de grens met Vlaanderen, van Sluis in Zeeland door Noord-Brabant tot aan Thorn in Zuid-Limburg. De LAW voert niet alleen door Nederland, maar steekt diverse malen de grens over naar Vlaanderen. Voor liefhebber kent het traject ook nog de Variant Oost Zeeuws-Vlaanderen.

In 2014 is er een nieuwe wandelroute, waardoor de informatie over het Grenslandpad in sommige wandelgidsen achterhaald is. Deze wandelroute is een kwestie van goed plannen; er liggen verscheidene campings en andere logeermogelijkheden in de buurt van de paden, maar de start- en eindplaatsen van de etappes zouden af en toe moeilijk te bereiken zijn met het openbaar vervoer.

Langs de route liggen onder meer Terneuzen, Bergen op Zoom en Baarle-Nassau. LAW11 het Grenslandpad is opgesplitst in 21 etappes.

LAW11 het Grenslandpad van Sluis naar Bergen op Zoom

De wandelroute start in Sluis op Zeeuws-Vlaanderen. Sluis is waarschijnlijk gevormd in de Dertiende Eeuw en omvat een aantal mooie gebouwen. Nederland kent één belfort, en die staat sinds de Veertiende Eeuw in Sluis. In het belfort is een historisch museum gevestigd. Behalve het belfort vind je in Sluis een aantal originele stadsmuren, een oude brandweerkazerne en een windmolen. Het stadje met iets meer dan 2300 inwoners kent een opvallend groot winkelcentrum dat al sinds 1908 geopend is op zondag.

Al in de tweede etappe wandel je een stuk door Vlaanderen, waar het landschap erg verschilt met Zeeuws-Vlaanderen: de klei maakt plaats voor zandgronden die er al wat langer liggen. De uitgestrekte velden maken plaats voor kleinschaligheid, gescheiden door veel kleine waterlopen zoals kreken. Ten westen van Terneuzen ligt natuurgebied de Braakman waar je vanuit kijkhutten vele vogels op de kreken en de velden kunt zien. Je wandelt een stukje langs havengebieden aan de Westerschelde naar Terneuzen.

De volgende etappes liggen op Zuid-Beveland, dat bekend staat om de fruitteelt (onder meer van zwarte bessen). Net als op Zeeuws-Vlaanderen staat de wandelroute hier in het teken van een tweede soort grensland: dat van zee en land. Op verschillende plekken op Zuid-Beveland kun je sporen vinden van vroegere dijkdoorbraken en van gebieden die van nature onder water stonden, en delen van de etappes liggen langs de Wester- en Oosterschelde.

LAW11 het Grenslandpad via Breda en Baarle-Nassau

De wandelroute ontwijkt Bergen op Zoom, maar wat let je om de stad toch te bezoeken? Er is in elk geval voldoende historie te vinden, zoals het Markiezenhof, de Grote Markt en de Gevangenpoort. De route voert wel langs landgoed Lievensberg dat bestaat uit een gevarieerd bos. Vanaf Bergen op Zoom bewandel je een stuk van de GR5 (ook onderdeel van Europese wandelroute E2). Voordat je opnieuw de grens passeert, wandel je langs het negentiende-eeuwse Wouwse Plantage, een dorp in een omgeving van gevarieerde kleine bossen en velden.

Via de Rucphense Bossen bij het Belgische Essen wandel je verder oostwaarts naar Breda. Dat doe je via de Turfvaart en verschillende kleine bos- en heidegebiedjes zoals Landgoed Pannenhoef. Dicht bij de route ligt Zundert, de geboorteplaats van Vincent van Gogh. De wandelroute voert langs recreatiegebied de Galderse Meren, een lang stuk door de Strijbeekse Heide, dan door de binnenstad van Breda en Park Valkenburg en vervolgens de Chaamse Bossen en natuurgebied ’t Zand.

Vanaf het dorpje Alphen is er een uitbreiding van LAW11 het Grenslandpad naar Baarle-Nassau. Dat dorpje is bijzonder omdat sommige delen ervan tot Belgisch grondgebied behoren. Dat is in de praktijk te zien aan de straten, waarin de grenslijnen duidelijk zijn gemaakt.

Wandelen van Baarle-Nassau naar Thorn

Eenmaal terug in Alphen gaat de wandeling verder door zandgronden, naaldbossen, loofbossen, heide- en andere velden. Een van die gebieden is de grotere Regte Heide, waar je een stukje langs de beek de Leij wandelt. Langs de route hier liggen maar enkele kleine plaatsjes, zoals Reusel, Eersel en het Vlaamse Hamont en op diverse plekken tref je abdijen, grafheuvels, oude boerderijen en landgoederen aan.

In Eersel kun je genieten van het gemoedelijke dorpsplein en een plekje uitkiezen op een van de terrassen. Het dorp ligt in de Kempen en kreeg niet voor niets de titel Wandelgemeente van het Jaar 2014; in de omgeving liggen een aantal moerassen, vennen en heidevelden. Ten zuiden van Valkenswaard wandel je opnieuw door de vennen en heidevelden, via het beekdal van de Dommel en enkele natuurmeren.

In Hamont is de omgeving waterrijk. Behalve beken en riviertjes ligt vlak bij de Zuid-Willemsvaart en de veelheid aan sluizen die te pas komt aan het verval van dat kanaal. In Nederland wandel je een stukje door de Laurabossen (grotendeels naaldbossen). De laatste etappes doen Stramproy en Thorn aan. Stramproy omvat een laat-achttiende-eeuwse standaardmolen, een watermolen en een beltkorenmolen. In het mooie Limburgse Thorn finish je, maar als je nog energie over hebt, kun je een korte wandeling wagen naar de Maasoever.

De routegids van het Grenslandpad kun je aanschaffen via De Zwerver.