E8: 48 km zwerven langs de Limburg-Duitse grens
Een zonnig weekend in de voorspelling en een redelijk lege agenda; de ideale combinatie om te kiezen voor een weekendje op de E8, het langeafstandspad dat van Hoek van Holland via Duitsland, Oostenrijk, Slowakije en Polen doorloopt naar Istanbul. Zover zijn we nog niet, nu staat het stuk tussen Kaldenkirchen en Dalheim op het programma. Al lopend ontdekken we het ‘niemandsland’ langs de Nederlands-Duitse grens.
Tekst en foto’s Paul van Bodengraven
Even zoeken
Startpunt van onze tweedaagse is Kaldenkirchen, midden in het centrum. Gewapend met een globale routebeschrijving en GPS-tracks gaan we na de koffie op pad. Vertrekpunt is het centrum van dit zo typisch Duitse stadje. Mooie geveltjes en keitjes in het stadshart, bruine huizen met rolluiken even daarbuiten. De GPS-track is onze leidraad, in combinatie met de markering (X), aangezien de routebeschrijving te globaal is. Als snel zijn we de X kwijt en besluiten we maar naar de ‘paarse lijn’ op het display van de GPS te lopen die aan de noordwestkant langs de stad loopt, “want dat is de track”. Niet dus; na ruim vier km stappen zijn we bij de Nederlands-Duitse grens, die op het scherm dezelfde kleur heeft als de track. Dat is alvast goed voor in totaal meer dan vier km extra stappen!
Buren
Aan de zuidkant van het stadje vinden we dan toch de markering van de E8 weer terug en lopen we de natuur in. Het wonderlijke van het land rond de grens is dat het meestal heel rustig en leeg is, alsof het van ‘niemand’ is. Soms zien we een boerderij of huis, maar verder lijkt het erop alsof de meeste mensen liefst wat verder weg van de scheidslijn wonen. Alsof ze écht bij Duitsland of Nederland willen horen en niet het risico willen lopen om per ongeluk als onderdeel van de buren te worden gezien.
Zwijnen
De voorspelde zon houdt zich gedurende een groot deel van de dag verscholen achter de wolken. We volgen de paden door het nog kale bos. De eerste krokussen laten zich zien en de pollen sneeuwklokjes geven kleur aan het landschap. Na ruim drie uur komen we op een brede zandweg die letterlijk de grens vormt tussen Duitsland en Nederland. Die weg volgt een paar kilometer strak de bosrand. Langs die weg staat een nagelnieuw raster dat de zwijnen uit ons land moet houden. Komen ze wel de grens over, dan worden ze afgeschoten, zo staat dreigend op de informatiebordjes die her en der zijn geplaatst. In België en ook in Duitsland zijn al gevallen van de Afrikaanse varkenspest geconstateerd bij wilde zwijnen. In Nederland – de grootste varkensschuur van Europa – is iedereen doodsbenauwd dat de uiterst besmettelijke ziekte ook opduikt. Want ook gefokte varkens worden er ziek van en sterven.
Bodempje leggen
Aan de grensweg staat een van de nog weinige originele grensstenen, de ‘Grijze steen’. Dit exemplaar dateert waarschijnlijk uit de late middeleeuwen en moet al heel wat passanten voorbij hebben zien komen. Ernaast staat een ontsierende betonpaal uit de 20e eeuw. Even verderop stond vroeger de ‘Witte Stein’. Die is inmiddels verdwenen, maar het gelijknamige restaurant op Nederlandse grond staat er wel én is open! Op de kaart koffie met authentieke rijstevlaai, dat laten we niet staan. De kinderspeelplaats met klimrekken, wipkippen, stepfietsjes en draaimolen is verlaten en ook de in carnavalssfeer aangeklede zaak hebben we helemaal voor onszelf. Bommetje vol vertrekken we richting Swalmen, het eindpunt voor deze dag. Op het NS-station daar staat onze teller op 24,7 km. Op naar het hotel!
Swalmbruchs
De tweede dag laat de zon zich uitbundig zien en hult de wandeldag in een goudgele glans. Vanaf Swalmen steken we de grens weer over en komen aan Duitse zijde in Swalmbruchs, een natuurgebied dat grotendeels bestaat uit meertjes en moerasachtig gebied, afgewisseld met heidevelden en bossen. De waterplassen, overloop van het riviertje de Swalm, zijn vrijwel rimpelloos en spiegelen de natuur die ook hier nog in de winterstand staat. Maar wie oplet ziet toch al voorzichtige sporen van het voorjaar: een kamperfoelie die zijn eerste blaadjes uitvouwt, een bij die voorbij zoemt en vogels die er lustig op los fluiten.
In trek
Swalmbruchs is goed ontsloten en blijkt in trek bij veel mensen: fietsers, joggers, families en andere wandelaars genieten van het landschap dat zich in alle rust lijkt voor te bereiden op een nieuwe seizoen. Nu nog vergeeld en stil, maar binnen een paar weken is het ook hier onmiskenbaar lente. Het zonnetje warmt het land op en je kunt “het voorjaar ruiken”. Nog even geduld a.u.b.!
De bospaden op, de landbouwwegen in!
Na Swalmbruchs lopen we de bossen weer in, het landschap begint langzaam aan wat meer te glooien en opnieuw zien we honderden sneeuwklokjes en krokussen. En ook hier bijen die vroeg uit de winterslaap zijn gewekt en nu op zoek zijn naar nectar. Met een ruime boog lopen we om het stadje Brüggen heen (jammer, geen koffie!) en komen dan in meer agrarisch gebied terecht. De oogsten zijn van het land, op een enkele plek ruikt het nog naar kool en prei. Onze broodjes eten we op een bankje in de zon, de jassen blijven uit. Wat heerlijk!
We zijn er klaar mee!
Met ruim twintig km op de dagteller besluiten we iets eerder af te lopen dan de etappe voorschrijft. Maar de benen zijn moe en het agrarische landschap is weliswaar weids en zonnig, maar de dorst en de behoefte aan een terrasje in de zon winnen het van ons doorzettingsvermogen. Na drie km bereiken we Ober Krüchten waar de taxi-bus (wel even bellen van tevoren!) ons naar de bewoonde wereld brengt. In Brüggen vinden we een terras aan het water en in het laatste glimpje zon van de dag genieten we van een onvervalste Benediktiner Weizen. Met de jas aan, dat wel. Het is tenslotte nog maar februari!
Praktisch
Na het Grote Rivierenpad in Nederland (van Hoek van Holland naar Kleve, 250 km) zijn we begonnen aan het eerste Duitse deel van de E8. Dat beslaat alleen al in Duitsland zo’n 1.500 km. De route gaat daarna verder via Oostenrijk, Slowakije en Polen. Tot en met Polen ben je ruim 4.500 km onderweg. Er wordt nog gewerkt aan de rest van de route die dan via Oekraïne, Bulgarije en Roemenië naar Turkije moet doorlopen. Hoe ver we gaan komen, zien we wel. Voorlopig zijn we afhankelijk van weekendjes – en later wellicht weekjes – om verder te wandelen.
Deze blog is eerder verschenen op Oppadmet.nl.
Lees hier de verslagen van onze vorige twee weekenden op de E8: