Grenslandpad (LAW 11), Variant Oost Zeeuws-Vlaanderen: etappe 6
Bij het 372 kilometer lange Grenslandpad (LAW 11) loop je van het Zeeuwse Sluis naar het Limburgse Thorn, grotendeels langs de Nederlands-Belgische grens. Sinds een paar jaar heeft de wandelroute ook een variant in Oost Zeeuws-Vlaanderen.
Tekst & beeld: Chris Louwerse (padcoördinator)
De Variant Oost Zeeuws-Vlaanderen is 140 kilometer lang en loopt als een lus langs de Zeeuws-Belgische grens. Hier volgt een beschrijving van etappe 6: Kloosterzande – Terneuzen (20,8 kilometer). Voor een gedetailleerde routebeschrijving met kaart, kijk op de site van Wandelnet.
Etappe 6
Etappe 6 van de Variant Oost Zeeuws-Vlaanderen begint met een lang stuk over een middeleeuwse slingerdijk. Aan de lager liggende weilanden kan je duidelijk zien dat de klei/aarde aan de zuidzijde is afgegraven om de dijk te versterken. Het zal niemand verbazen dat bijna alle binnendijken ooit de grens aangaven tussen land en (zee)water.
Op weg naar de Westerschelde komen we bij Kampen over oude uitwateringssluizen, die ooit het water uit de polder loosden op het Hellegat, nu Hellegatpolder. Ook hier lag de grens tussen water en land dus verder naar het noorden.
200 jaar Zeeuws-Vlaanderen
Vanaf het splitsingspunt, knooppunt 81, op de zeedijk bij de Eendragtpolder lopen we naar beide zijden, naar Perkpolder – zomerveertje – of naar Terneuzen – Westerscheldetunnelbus – op de grens van water en land. Tijdens de middeleeuwen was de Westerschelde de grens tussen enerzijds het graafschap Holland-Zeeland en anderzijds het graafschap Vlaanderen. In 2014 hebben vierde de plaatselijke bevolking dat Zeeuws-Vlaanderen 200 jaar bestond. De streek maakt namelijk pas sinds 1814 deel uit Zeeland. Daarvoor was het een grensgebied dat de vijanden vanuit het zuiden moest opvangen, waaronder de Spanjaarden, Oostenrijkers en Fransen. Daardoor was Zeeuws-Vlaanderen eeuwenlang een Generaliteitsland, dat werd bestuurd vanuit “Den Haag” en nergens bij hoorde. Begin negentiende eeuw kwam hier een eind aan, maar tijdens Eerste en Tweede Wereldoorlog kreeg het gebied zijn ‘oude functie’ weer min of meer opgedrongen.
Meer ruimte voor de zee
Als we bij de veerhaven van het pontje te Perkpolder even doorlopen naar de andere kant van de haven, zien we dat daar de mens de zee al meer ruimte heeft gegeven. Hier is de oorspronkelijke dijk namelijk doorgestoken. Hierdoor heeft de zee zijn grens verlegd tot tegen de nieuwe zeedijk, waar een ‘mini-Saeftinghe’ moet ontstaan.
Marinebasis van Napoleon
Richting Terneuzen, bij De Griete, komen we een grensverleggende poging tegen van een keizer. De bekende Franse keizer Napoleon Bonaparte wilde namelijk de grens van het Franse rijk over de Noordzee brengen. Met andere woorden: hij wilde Engeland veroveren. Daartoe wilde Napoleon bij De Griete een marinehaven bouwen, als pistool op de borst van Engeland. De bouwtekeningen waren al klaar, de gebouwen stonden er al en er was zelf een kruithuis. Een Engelse oorlogsbodem kwam echter een kijkje nemen op de Schelde, waarop de Fransen hem een lesje wilden leren, door hem de grond in te boren! De Engelsen schoten terug en raakten het kruithuis – alles vloog in de lucht en hiermee ook de droom van Napoleon. We komen langs een kanon dat ter herinnering aan dit verleden nog steeds op Engeland gericht staat. Aan de binnenzijde van de dijk zijn in het natuurgebied Margarethapolder twee rechthoekige waterputten ontdekt die als watervoorraad dienden voor mens en dier (paarden) uit deze Napoleontische tijd.
Unieke vlootschouw
Op de Scheldeboulevard te Terneuzen, kunnen we genieten van een uniek spektakel: enorme zeeschepen op volle snelheid, samen met diepliggende binnenvaartschepen en recreatievaartuigen. Onderwijl doorklieven kleine vaartuigjes de vaargeulen tijdens flinke eb- of vloedstromen tussen de diverse zandbanken. Dat alles met het (zon)licht in de rug, goed voor keurige foto’s. Een uniek schouwspel voor Nederland!
Weer op het Grenslandpad
Zodra je het eindpunt in Terneuzen hebt bereikt (bij knooppunt 31), kan je de hoofdroute van het Grenslandpad (LAW 11) weer oppikken. Hiervoor moet je per auto of per bus de Westerscheldetunnel door. Onder de Westerschelde passeren we nog een grens: we komen namelijk op het diepste punt in Nederland waarop je met een voertuig mag komen: 60 meter onder NAP.