Meerdaagse wandelingen in het Reuzengebergte
Een deel van de grens tussen Polen en Tsjechië wordt gevormd door het Reuzengebergte, onderdeel van de bergketen van de Sudeten. De regio staat bekend om zijn uitgestrekte bossen, weidse velden en glooiende heuvels. Wandelen in deze streek is dan ook een bijzondere belevenis!
Tekst & beeld: Hans Plas | www.oranginas.nl
Het Reuzengebergte is ongeveer 40 kilometer lang en kent de Sněžka (Tsjechisch) of de Śnieżka (Pools) van 1.603 meter als hoogste punt. Aan de Tsjechische kant van de grens is hier sinds 1963 het nationaal park Krkonoše of Krkonošský národní park ontwikkeld. Aan de Poolse zijde spreekt men sinds 1959 van het nationaal park Karkonosze of Parki Narodowe Karkonosze. Beide nationale parken vormen samen het UNESCO – grensbiosfeer-reservaat Krkonoše.
Wandelen in het Reuzengebergte
Onze vele meerdaagse wandeltochten in beide Nationale Parken beslaan, ruim genomen, een periode van 50 jaar. Een periode waarin er in beide landen nogal wat veranderde. Van gesloten zogenoemde Oostbloklanden achter het IJzeren Gordijn, overgeleverd aan de grillen van Moskou, tot het huidige lidmaatschap van de Europese Unie. In een speciaal artikel voor deze site hebben we daarom al eens beschreven waarom wij het wandelen in deze landen zo bijzonder vonden en vinden.
Meer weten over Wandelmagazine? Klik hier!
Veel wandelaars uit het Westen hebben de schoonheid en het unieke karakter van het Reuzengebergte inmiddels ontdekt. Kort na de val van het IJzeren Gordijn zagen we nog veel bezoekers die enkel aangetrokken werden door de lage prijzen. Zeker na een publicatie in de Kampioen van de ANWB, waarin de lage horecaprijzen werden vermeld. Ja, dan weet je ’t wel… Human nature in haar volle gênante omvang! Maar met het normaliseren van de prijzen werden gelukkig ook de toeristen weer normaal.
Een meerdaagse wandeltocht op Pools gebied
In dit artikel blikken we terug op een vijfdaagse rondwandeling door het Poolse deel van het Park. Een tocht met flinke beklimmingen en onvergetelijke uitzichten. Start en eindpunt van de tocht was Szklarska Poręba, ’s winters een drukbezochte wintersportplaats in een fraai skigebied. De stad is nauw verbonden met de glasindustrie.
En hiermee is de voorzet gegeven voor even wat aandacht tussendoor over de minder fraaie kanten van het gebied: de milieuvervuiling. Dus eerst nog een paar zinnen over deze problemen.
Milieuvervuiling
Dit gebied is rijk aan delfstoffen en daarom vestigden fabrieken en elektriciteitsbedrijven zich hier afgelopen eeuw in grote getalen. Ze loosden hun rookgassen ongezuiverd de lucht in en bovendien pasten ze op grote schaal bruinkool toe. In de communistische planeconomie gold immers enkel het resultaat; zolang de productiedoelen maar werden gehaald. Hoe dat gebeurde, was van ondergeschikt belang. Het resultaat: grootschalige milieuvervuiling.
Met internationale hulp probeert men hier al tijden de schade op te ruimen en het gebied te herstellen. En met succes! De oude glorie is grotendeels hersteld. Soms zul je nog wel stukken met dode bomen tegenkomen, maar veel erger dan dat wordt het niet. Je kunt er nu ook naar kijken met de ogen van “als we in ons land niet beter ons best doen dan wordt het dus zo”.
Unieke natuur
Het wandelgebied bezit unieke vegetatie waarvan de herkomst dateert van voor de laatste ijstijden. De gletsjers hebben destijds het Reuzengebergte namelijk ongemoeid gelaten doordat ze aan de voet van deze hoogste bergketen van Centraal-Europa bleven steken. Tijdens de wandeltocht zul je op hoogte enkele gletsjermeren tegenkomen. Fascinerend! Of je wandelt door een landschap dat zich laat omschrijven als een soort stenige arctische toendra. Hier groeien vooral borstgrassen en korstmossen, aangezien zij als een van de weinige kunnen overleven in als het natuurgeweld: wind, sneeuw, ijs en regen. Voor zo’n landschap hoef je dus niet naar Lapland! Een film over deze fantastische toendra staat op onze website.
Imponerend zijn de massieve en soms bizarre rotsformaties. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de Mužské- en Dívčí kameny. Onze wandeltocht maakte een paar keer gebruik van delen van het Pools-Tsjechisch Vriendschaps-pad [1], een min of meer geplaveide wandelroute over de kam van het Reuzengebergte. Hier heb je een fenomenaal zicht op deze formaties. Bijvoorbeeld op de gebarsten, tientallen meters hoge, granieten muren, of op een postglaciaal gletsjermeer. Maar het kan ook nóg spectaculairder. Zo kan het voorkomen dat je ineens aan de rand van een zogenoemde ketel staat, een dal waarvan de rotwanden honderden meters loodrecht naar beneden denderen…
De meerdaagse rondwandeling
We begonnen deze wandeltocht in Szklarska Poręba. De eerste dag door het submontane landschap zo’n 26 kilometer “warmlopen” voor de beklimmingen van de dagen erna. Hierbij liepen we Przesieka, met als eindbestemming Karpacz. Tip: zorg ervoor dat je de watervallen in de buurt van Karpacz niet mist.
Op dag twee klommen we eerst naar Skalny Stol (1.281m), om vervolgens weer af te dalen naar Kowary. Vanaf de top heb je een prachtig uitzicht op de Jelenia Góra-vallei, in de oostelijke Karkonosze. In totaal wandelde we die dag 16 kilometer.
De volgende dag gingen we opnieuw de bult op, nu naar Schronisko na Przełęczy op 1.046 meter hoogte (je kan er ook voor kiezen om naar Mala Upa te wandelen, aangezien dit mogelijk makkelijker op de kaart te vinden is). Hierna daalden we wederom af naar Karpacz, waar we al eerder waren. Totale lengte: 18 kilometer.
Vanuit Karpacz gingen we daarna weer naar boven naar het Spindler’s Hotel. Dit staat ook wel bekend als Špindlerova bouda, oftewel het Hotel van Špindlerův Mlýn (Tsjechië). Eenmaal boven, wandelde we bergafwaarts naar Przesieka. Ook weer 18 kilometer. Om het af te leren hadden we de dag daarop nog een laatste klim: naar de Szrenica (1.361 m). Het uitkijkpunt Owcze Skały (Marien Fels in het Duits) wordt gezien als een van de mooiste en meest pittoreske rotsformaties in het Reuzengebergte. Ten slotte daalden we af naar de plaats waar we de eerste etappe begonnen: Szklarska Poręba. Die dag hebben we in totaal 22 kilometer gelopen.
Met deze route heb je nog voor jaren de mooiste plaatsjes in je herinnering.
Algemene routetips
- Het hele Reuzengebergte is voorzien van bewegwijzerde wandelroutes.
- Een goede kaart is de Wandelkaart 2087 Riesengebirge/Krokonose van Kompass
- Er zijn in het gebied een groot aantal berghutten, bouda’s genoemd. Baude in het Duits.
In de etappeplaatsen van onze route zijn voldoende hotels. - Je kunt het hele jaar door gebruikmaken van de kabelbanen om vanaf ca. 1.200m terug het dal in te wandelen. Je kunt je met de ene kabelbaan omhoog laten brengen en met de ander naar beneden. Sportief is anders. Wel makkelijk.
- Het gletsjermeer Wielki Staw op 1.225m is het grootste meer in het Reuzengebergte. Kijk naar het noorden op het Vriendschapspad op dag 4. Je weet niet wat je ziet!
- Vrij kamperen is officieel niet toegestaan.
- Een handige routehulp is de Mapa turystyczna. Zeer geschikt voor een eerste oriëntatie.
- Voor wie er belang in stelt: legendes over een plaatselijke reus, afgebeeld op souvenirs als een baardige oude man met pijp en een hoed, hebben het Reuzengebergte zijn naam gegeven.
- En als u nog Scrabble-woorden zoekt met 6 medeklinkers achter elkaar: vind ze hier!
[1] Het idee van het Pad van Tsjechisch-Poolse Vriendschap ontstond kort na de oprichting van de mensenrechtenorganisatie Charta 77 en tot 1981 waren er verschillende bijeenkomsten tussen de Tsjechische dissidenten en Poolse Comités.
Als je je van tevoren wat inleest over deze periode van Pools Tsjechische vrijheidsstrijd krijgt een wandeling over dit pad een extra dimensie.
