Oberes Mittelrheintal: het mooiste stuk van de wereldberoemde Rheinsteig
Op slechts een paar uur rijden van Nederland ligt de wereldberoemde Rheinsteig. Dit traject geldt als een van de bekendste wandelroutes van Duitsland, en niet zonder reden. Hoewel de hele route zonder meer de moeite waard is, zijn sommige delen net iets spectaculairder dan de rest. Zo ook het Oberes Mittelrheintal. Met zijn unieke mix van schilderachtige landschappen, historisch erfgoed en uitdagende paden, is dit misschien wel het mooiste stuk van de route. Wij liepen drie etappes door dit dal, van Kestert naar Lorch.
Tekst & beeld: Hans Plas | www.oranginas.nl
De Rheinsteig
De Rheinsteig behoort tot een van de wandelklassiekers in Duitsland. De ruim 300 kilometer lange wandelroute langs de Rijn loopt van Wiesbaden naar Bonn en is opgericht in 2005. Volgens kenners is dit traject “Wandern auf hohem Niveau“ en wel in twee betekenissen: de route kent de nodige stijgingen, zoals de naam al zegt, en is een “Premiumweg”, een keurmerk van het Duitse wandelinstituut dat hoge kwaliteitseisen stelt aan wandelroutes.
Het keurmerk biedt de wandelaar de nodige garanties met betrekking tot de markering, de onverharde wandelpaden, het onderhoud, de uitzichten, de aanwezigheid van culturele schatten, mogelijkheden voor onderdak, enzovoort. Ook stelt het eisen aan de wandelaar. Zoals: Sei beim Wandern nicht unnötig laut und schalte den Handy-Modus „lautlos”. Der Klang der Natur ist nicht zu hören, wenn Menschen laut sind oder gar schreien oder beim Wandern laute Musik hören. Es ist nicht nur für andere unangenehm, sondern auch für wildlebende Tiere.
Deze kwaliteiseisen lijken aanstekelijk te werken. In ons land hebben Staatsbosbeheer en Natuurmonumenten bijvoorbeeld onlangs de gedragsregels voor het verblijf in de natuur aangescherpt.
Drie etappes
Wij liepen drie etappes van deze klassieker, van Kestert naar Lorch, via Heide en Kaub. Op de rechter Rijnoever. Hierbij wandelden we door het Oberes Mittelrheintal, misschien wel het mooiste stuk van de hele route. Niet voor niets heeft dit gebied ook een plek op de werelderfgoedlijst van de UNESCO gekregen.
In totaal kwam dit neer op 51 kilometer stijgen en dalen, langs kastelen, wijngaarden en historische binnensteden. Een regio met de nodige invloed op schrijvers, dichters, componisten en andere kunstenaars. Zoals Goethe, Clemens Brentano (Des Knaben Wunderhorn) Heinrich Heine en Robert Schumann (derde symfonie).
Wandelen en kunst combineren?
Vind jij het ook zo leuk om tijdens je wandelingen meer te leren over de geschiedneis en cultuur van je bestemming? Dan is het decembernummer van Wandelmagazine iets voor jou! In ons komende nummer verkennen wij een aantal favortiete wandelgebieden van bekende kustenaars, waaronder de Ardèche, Fontainebleau en het Deense Jutland.
Het bijzondere karakter van het Mittelrheintal
Wat maakt dit gebied zo bijzonder? Misschien wel de combinatie van wat de natuur hier uit zichzelf te bieden heeft en wat de mensen ervan gemaakt hebben. En dan heb je het concreet over de hoogoplopende wijngaarden, de steile kliffen en de prachtig gelegen kastelen, forten, paleizen en kerken. Deze combinatie is door velen samengevat als de Rijnromantiek.
De wandelaar hoeft zich hier geen moment te vervelen. De uitzichten zijn grandioos en voortdurend weer anders. Veelal op hoogte overzie je kilometers rivier, dan weer is het zicht beperkt tot de helling met scherpe bochten voor je, in een dicht donker bos. Om dan met de tong op de grond uit te komen in het licht, bij een bankje – nou ja: ligbank! – op precies de goede plek.
Bijzonder fraai is de afdaling naar Kaub over het zogenoemde Rheingauerpfad, ook wel het Rieslingpfad genoemd. Oftewel: door wijngaarden en wijndorpen.
Een aanrader: Bij Kaub kun je de Burcht Pfalzgrafenstein bezoeken, die te bereiken is met een kort boottochtje. Een “kasteel” in een rivier moet je toch een keer bezocht hebben…
Loreley
Als je, zoals wij, aan het eind van de derde wandeldag terug wenst te gaan naar het begin van de tocht in Kestert, loont het om dat te doen met een boottochtje. Zeg maar een mini-reisje-op-de-Rijn-Rijn-Rijn.
Deze boot voert je onder meer naar de bekende Loreley In een boot vol Japanners en Chinezen (in de pre-pandemietijd althans) kijk je na een tijdje varen verwachtingsvol naar een rots in een bocht van de rivier, waar verder niets te zien is. Toch wordt de aanzwellende muziek onder het gedicht van Heinrich Heine, door de kapitein precies op het goede moment gestart… ja, wat moet je daarvan vinden?
Die schönste Jungfrau sitzet
Dort oben wunderbar,
Ihr gold’nes Geschmeide blitzet,
Sie kämmt ihr goldenes Haar
Toch is het wel fascinerend dat tot op de dag van vandaag het lied over de fatale mooie jonge vrouw, die door haar gezang menig schipper de dood in lokte, zo’n aantrekkingskracht heeft. Je kunt ook zeggen dat de toeristenindustrie met de Loreley de perfectie marketingcampagne heeft ontworpen.
Hoe dan ook: veilig bereikten we Kestert.
Algemene routetips
- Tot de criteria van een Premiumweg behoort ook de aanwezigheid van voldoend onderdak onderweg. En die is er dan ook, vooral in de vorm van hotels en campings. Ook zijn er legio mogelijkheden je onderdak te laten verzorgen, inclusief bagagevervoer tussen de etappeplaatsen.
- Wat ons betreft is Duitsland Frankrijk op wandelgebied al ver voorbij.
- Zonder toestemming van de eigenaar mag je niet op een terrein overnachten.
- Onderschat de vele beklimmingen niet. Het is voortdurend op en neer.
- Het wandelgebied is eenvoudig met de trein te bereiken. Via Bonn en Koblenz en een lokaal spoor naar Kestert.
- De markering van de hoofdroute is een witte slinger op een blauwe ondergrond. De toegangsroutes zijn geel.