Ontdek Thüringen: In het voetspoor van Maarten Luther
Midden in het groene hart van Duitsland ligt Thüringen. Deze regio biedt wandelaars prachtige natuur en veel historische steden en burchten. Vrijwel nergens is zo’n rijke cultuur in een relatief klein gebied te vinden. In 2017 wordt gevierd dat Maarten Luther 500 jaar geleden de Reformatie inzette. Thüringen heeft in het leven van Luther een grote rol gespeeld. Daarom zijn in deze regio speciale Lutherwegen ontwikkeld, wandelroutes waarmee je in de voetsporen van de reformator treedt.
Thüringen
Wie al eens in of door Thüringen heeft gereisd, heeft ze zeker gezien: de indrukwekkende forten, kastelen, kloosters en kerken. Thüringen kent veel vermeldingen op de UNESCO-Werelderfgoedlijst. Voor wie in de sporen van bekende persoonlijkheden als Bach en Wagner, hervormer Luther of de architect Gropius wil treden, is Thüringen een ‘must’. Dat geldt ook voor cultuur- liefhebbers. Een bezoek aan steden als de middeleeuwse provinciehoofdstad Erfurt, Eisenach en Weimar, de stad van de literaire klassiekers en de karakteristieke Bauhausbouwstijl, zijn zeker de moeite waard.
Ook het landschap van Thüringen is een waar paradijs voor zowel wandelaars als voor vakantiegangers die meer van een ontspannen vakantie houden. Er is 19.312 kilometer aan wandelpaden uitgezet. Verblijf in een van de accommodaties rondom een meer of ga kamperen op een van de gezellige campings. Ook aan traditionele kunst is in Thüringen geen gebrek. De regio staat wereldwijd bekend om glasblazen, porselein, kinderspeelgoed en traditionele kerstdecoraties.
De Lutherwegen
Veel belangrijke locaties uit het leven van Maarten Luther zijn in Thüringen te vinden. Herinneringen aan de persoon Luther en zijn werk kunnen bijna overal gevonden worden en de Lutherweg in Thüringen verbindt meer dan 30 van deze plaatsen. Deze langeafstandsroute van in totaal 1.010 kilometer voert door het afwisselende landschap van de regio. De route is verdeeld in verschillende etappes en er zijn bij belangwekkende plaatsen ook rondwandelingen uitgezet. Onderweg zijn verschillende stops waar het leven van Luther tastbaar wordt.
De route wordt aangegeven met bordjes met de hoofdletter ‘L’, en loopt dwars door het gevarieerde landschap van Thüringen. Speciaal voor de Lutherwegen is de app Luther to go ontwikkeld. Op de app kun je alle wandelroutes vinden. Hij is gratis te downloaden en beschikbaar in het Engels en Duits. De verschillende routes worden beschreven met interessante achtergrondinformatie, tips, de beste reistijd, moeilijkheidsgraad en mogelijkheden om een deel per auto of openbaar vervoer af te leggen. Maar ook geeft de app informatie over overnachtingsmogelijkheden onderweg en restaurants op de route.
De wandelroutes zijn uitgezet binnen vijf regio’s in Thüringen met per gebied drie of vier etappes. Totaal zijn er achttien routes te wandelen met ieder een eigen karakter waardoor je meer te weten komt over de rijke historie van Luther en Thüringen. Hieronder lichten we enkele highlights uit.
De mooiste etappes van de Lutherweg
1. Etappe 2 – Eisenach, Möhra, Bad Liebenstein
Waar Luther ontvoerd werd
Deze 14 kilometer lange rondwandeling begint in Glasbachgrund. Hier werd Luther ‘ontvoerd’ door een bevriende vorst en naar de Wartburg gebracht waar hij ruim tien maanden lang incognito als Jonker Jörg leefde en het Nieuwe Testament in het Duits vertaalde. Ter nagedachtenis aan deze gebeurtenis vind je hier een obelisk.
Vervolgens passeer je slot Altenstein, het zomerverblijf van de hertogen van Saksen- Meiningen met zijn 160 ha groot park met onder andere een Chinees theehuis en een waterval. Het park biedt ook ruim 20 kilometer aan wandelroutes. Vervolg je de Lutherweg, dan beklim je de berg de Gerberstein, dit is de hoogste top in de bergen rondom de Wartburg. Op de 728,5 meter hoge top is het uitzicht op het bioreservaat van het Thüringer Rhöngebergte schitterend. Voor wandelaars die wat meer tijd hebben, is het leuk om Bad Liebenstein te bezoeken en er te overnachten. Dit is het oudste kuuroord van het land en het biedt ontspanning in de zoutgrotten en een modern saunalandschap. Boven het stadje torent de ruïne van Burg Liebenstein uit.
2. Etappe 5 – Schmalkalden,Veste, Heldburg, Paulinzella
De bron van het leven
Deze etappe is 19 kilometer lang en begint in de vakwerkstad Schmalkalden, waar Luther kerkgeschiedenis schreef en eindigt in Tambach-Dietharz. Tussen beide plaatsen ligt een wandeling door het Thüringer Woud. In Schmalkalden vind je het Lutherhuis waar hij vaak overnachtte, de St- Georgkerk, slot Wilhelmsburg en Viba Nougat-Welt waar bezoekers kunnen zien hoe noga en bonbons worden gemaakt. Via de beroemde Rennsteig-wandelroute kom je bij het eindpunt, de stad Tambach-Dietharz. Hier vind je de heilzame bron waaruit Luther dronk waardoor zijn pijnlijke nierstenen genazen. Of het echt werkt? Probeer het onderweg.
3. Etappe 11 – Erfurt, Weimar, Jena, Kahla
Luther onderweg
De steden in deze regio waren de plekken waar Luther zijn vrienden ontmoette, preekte, het klooster bezocht en discussieerde over zijn ideeën. De 15 kilometer lange wandeling is voor iedere wandelaar geschikt en begint aan de voet van de Leuchtenburcht in Kahla. Het uitzicht vanaf de burcht op 370 meter hoogte is schitterend. Het middeleeuwse klooster was vroeger de plek waar veel processen werden gehouden tegen andersdenkende religieuzen. De burcht beschikt ook over een ‘skywalk’, een 20 meter lange brug van staal en glas, met panoramische uitzichten over het Saaledal. De route gaat verder via Leubengrund, een bijzondere biotoop met draslanden en bossen.
4. Etappe 14 – Nordhausen, Muhlhausen, Bad Frankenhausen
Kunst en Kyffhauser
Bad Frankenhausen speelt een belangrijke rol in de Boerenoorlog van 1524–1525. Aan het hoofd van de opstand stond Thomas Müntzer, een evangelisch theoloog. Hij bewonderde Luther aanvankelijk, maar brak daarna met hem en zijn ideeën. Op deze route in het noorden van Thüringen treedt de wandelaar in de voetsporen van Müntzer. Etappe 14 is een 16 kilometer lange wandeling rondom de stad Bad Frankenhausen. Een niet te missen bezienswaardigheid is het Panorama Museum van schilder Werner Tübke. Hij produceerde een doek met meer dan 3000 personages. Het museum zelf staat op een berg met weids uitzicht over de streek. Op de route kom je langs de Barbarossahöhle, een grottencomplex van 15.000 m2. En passeer je een herdenkingsmonument van de Boerenoorlog en het Kyffhäusermonument voor keizer Wilhelm I en keizer Friedrich I (beter bekend als Keizer Barbarossa)
5. Etappe 16 – Altenburger Land-Route
Multimediaal door Altenburg
Goede vriend van Luther en aanhanger van de Reformatie Georg Spalatin was pastoor in Altenburg en ook een geheime secretaris van keurvorst Frederik III van Saksen, bijgenaamd de Wijze. Deze route van drie kilometer is een stadswandeling door Altenburg. Onderweg vind je vijf stops met multimedia informatiepanelen. Je komt langs het Altenburger residentiële slot, de St-Bartholomaikerk, het Kaartspelmuseum en de rode torens van de Mariakerk van het Bergerklooster. Bewonder ook het renaissanceraadhuis van Nikolaus Grohmann op het marktplein, een van de mooiste in zijn soort in Duitsland.
Download de speciale wandelapp Luther to go in de App Store of Play Store. Thüringen is goed aan te reizen met de auto of trein. De reistijd is ca. 6 uur vanuit Utrecht.
Met de Thüringencard krijg je als bezoeker gratis toegang tot meer dan 200 attracties en bezienswaardigheden. Ook kun je gratis gebruik maken van het uitgebreide bus- en treinnetwerk. Vanaf € 18,– voor een 24-uurs kaart, € 38,– voor 3 dagen en € 58,– voor 6 dagen: www.thueringencard.info
Meer informatie over Luther in Thüringen vind je op www.lutherland-thueringen.de
Algemene informatie over Thüringen als vakantiebestemming is te vinden op www.vakantie-thuringen.nl
Afbeeldingen
Uitzicht op de Wartburg. Foto: Marco Fischer/Thüringer Tourismus GmbH
Wandelen in Thüringen. Foto: Thüringer Tourismus GmbH
Routebord. Foto: Joachim Negwer/Thüringer Tourismus GmbH
De Wartburg. Foto: Wartburg Stiftung Eisenach
Schmalkalden. Foto: Thüringer Tourismus GmbH
Het Thüringerwoud. Foto: Jens Hauspurg/Thüringer Tourismus GmbH
Slot Altenburg. Foto: Thüringer Tourismus GmbH
Het Panorama Museum. Foto: Thüringer Tourismus GmbH
Wandelen rondom Jena. Foto: Frits Meyst/Adventure4ever.com