Van oud naar nieuw – Sint Thomas kuiertocht
Een simpel belletje kan leiden tot een mooie wandeltocht. Zo werd ik op mijn verjaardag gebeld door een heel goede vriendin. Niet om mij te feliciteren, maar of mijn vrouw en ik haar eerste wandeltocht met haar wilden lopen. Ze was zo blij dat ze dat weer kon, dat ze helemaal vergat dat ik jarig was. Hoe mooi is dat? Dat mensen zo blij kunnen zijn om weer te kunnen lopen! Natuurlijk zeiden wij ja, maar ze wilde alleen gaan als het droog zou zijn. Het werd uiteindelijk de op een na laatste dag van het oude jaar; een geweldig mooie dag met strak blauwe lucht, zon en een fris windje. Heerlijk wandelweer! Zo reden we op de laatste zaterdag van 2023 naar Nieuwehorne, waar de start was van de Sint Thomas kuiertocht.
Tekst & beeld: Jeltsje de Vries
Sint Thomasluiden
We haalden ons stempelkaartje bij de start en konden de groene pijlen volgen. De tocht had meerdere afstanden van 7,5 tot 25 kilometer, maar wij liepen de 10 kilometer, samen met hun hond die ook gezellig mee mocht. We wandelden al snel het dorp uit en gingen een onverhard pad op, wat best drekkig was door de vele regen van de afgelopen dagen.
Op de achtergrond hoorden we de klokken luiden van de klokkenstoel in Oudehorne. Van 21 t/m 31 december worden de klokken de hele dag geluid. Er is zelfs een wedstrijd, want je moet luiden in een bepaald vierkant, een ritme. De 21e is de naamdag van Sint Thomas, vandaar de naam. Vroeger werden in deze tijd van het jaar de klokken geluid op vele plekken in Friesland, om de boze geesten te verdrijven, eigenlijk net zoals ooit het vuurwerk begon. Nu doet men dit alleen nog in Oudehorne en Katlijk. De klokkenstoelen waren destijds de enige mogelijkheid voor een klok op de zompige veengrond hier, want een toren zou wegzakken. Deze drassigheid merkten wij nu ook.
Afwisselend landschap
De omgeving hier is zeer afwisselend. Een echt coulisselandschap met houtwallen, akkertjes, heide en uitzichten over de weilanden bij de lager gelegen Tjonger. En met zon is alles mooier. We liepen door het weiland en zagen nog een paar lege kratten bier, een ton en planken. Met andere woorden: hier hebben een aantal mensen lol gehad met carbid schieten. Ook dat is iets wat hier veel gebeurt rond deze tijd van het jaar.
Vanuit het land liepen we weer door een stukje bos en kwamen we bij de rust waar we even moesten stempelen en een lekkere oliebol kregen. Gezien de grote opkomst was het een gezellige boel zo. Koffie, vuurkorf en oliebollen, samen met het zonnetje zijn dat alle ingrediënten die je nodig hebt voor een geslaagde oudejaarstocht. Vanuit hier liepen we over de Kiekenberg, een stuifzandhoogte en hoogste punt van de zandrug die hier het landschap domineert. In een stukje van een paar kilometer liepen we over weilanden, bos en nu heide. Geweldig mooi zo veel afwisseling in korte tijd, wat een rijkdom voor onze zintuigen!
Natuurlijke grenzen
Vanuit de heide maakten we nog een extra lusje richting de Tjonger. Een belangrijke rivier die vroeger uitmondde in de Zuiderzee. Het vormde de grens tussen Friesland en Drenthe en later tussen de Stellingwerven en de andere Friese grietenijen. Het is ook een taalgrens, globaal gezien ligt het Friese taalgebied ten noorden en het Stellingwerfse ten zuiden van de Tjonger. Dit is ook meteen de reden dat de rivier twee namen heeft: de Tjonger en de Kuinder.
Meer weten over Wandelmagazine? Ja graag!
We liepen een stukje over het fietspad langs de Tjonger tot aan de brug waar we weer links gingen richting Oudehorne. Hier kwamen van alle kanten de verschillende afstanden weer bij elkaar. Vanuit Oldeberkoop en vanaf de andere kant van de Tjonger liep er zo een heel lint van wandelaars. We gingen met zijn allen nu richting de klokkenstoel van Oudehorne die we nog steeds hoorden luiden. Af en toe controleerden we even of alles nog goed ging met mijn vriendin, maar gelukkig liep ze prima door en ook de hond had het nog naar zijn zin. De grenzen waren gelukkig nog niet bereikt.
Van oud naar nieuw
Vlak bij de klokkenstoel moesten we nog een stempel halen en aten we even een broodje. Bij de klokkenstoel zelf was het ook een gezellige drukte. Er was warme chocolademelk en de eerder genoemde wedstrijd van het Sint Thomasluiden was nog in volle gang. De drie bekers stonden al klaar. Twee mensen luidden de twee klokken en werden weer afgewisseld door twee anderen. Door de wind was het daar aardig koud en het lawaai best hard, dus we besloten na een korte observatie weer verder te gaan om niet verder af te koelen.
De laatste kilometers naar de finish door een mooi hulstpaadje en na 11 kilometer konden we de medaille in ontvangst nemen door de Flaeijelkoningin. Zij was de koningin van het gelijknamige Flaeijlfeest van afgelopen jaar. Nog zo’n traditie die al sinds 1977 bestaat. Een wandeltocht met tal van symbolen en gebruiken, gevarieerde omgeving, mooi weer en goede verzorging. En bovenal waren we trots op onze vriendin die haar eerste tien kilometer volbracht had. Dit past natuurlijk helemaal bij alle symboliek waarin we het oude, wat niet meer past, in het nu mogen achterlaten. We strekken ons uit naar het licht van het nieuwe jaar 2024, waarvan we hopen dat dit komt en ons pad zal verlichten. Veel wandelplezier en licht gewenst in dit nieuwe jaar!
Over de auteur
Jeltsje de Vries wandelt al meer dan 20 jaar voor zichzelf en doet mee aan verschillende wandeltochten in het land. Na drie jaar training, liep ze in 2023 de Elfstedenwandeltocht. Verder deelt ze graag haar belevenissen en gedachten die zij tijdens het wandelen opdoet.
