Van Rotterdam naar Schiedam

Rotterdam bereidt zich voor op de toekomst. Het station is nog een bouwput, maar de grote spiegelende kantoorgebouwen aan het Weena zijn trotse boodschappers van deze tijd: robuust, schitterend en breekbaar. Na nog meer bouwputten volgt de Westersingel, een brede allee met tussen de rijbanen de singel en een strook groen.

Tekst en foto’s: Rick Eggink

Aan het water is een brede flaneerstrook waar op bankjes verliefde stelletjes dromerig kussen. Even verder op het Eendrachtsplein staat het kunstwerk van Paul McCarthy ‘buttplug’. Een meer dan levensgrote tuinkabouter met een seksueel speeltje in zijn hand. Het uitzicht op de Kop van Zuid, het Manhattan aan de Maas, en de Erasmusbrug, bijgenaamd ‘de Zwaan’, is geweldig. En de brug heeft inderdaad wel wat weg van een zwaan met zijn geknikte pyloon en sierlijke tuien. Dan sla ik rechtsaf en loop recht op de Euromast af. Deze staak werd gebouwd als attractie voor de Floriade van 1960 door architect H.A. Maaskant, een toepasselijke naam. De toren was oorspronkelijk honderd meter hoog maar in 1970 werd er nog een bouwwerk van vijfentachtig meter opgezet. De Euromast staat in een park waar het goed toeven is. In deze lommerrijke tuin ga ik even op een bankje zitten.

Pittoreske grachtje
Ik wil naar Delfshaven, en vandaar naar Schiedam. Na een eind gelopen te hebben sla ik op goed geluk rechtsaf een arbeiderswijk in en vraag een oud vrouwtje de weg naar Delfshaven. Ze lacht mij vriendelijk toe. ‘Dit is Delfshaven’ zegt de vrouw. Dan besef ik opeens dat Delfshaven niet alleen dat pittoreske grachtje is waar zoveel toeristen op af komen maar een hele wijk van Rotterdam. ‘Het oude gedeelte met de molen’, probeer ik nog eens. Zij wijst met haar hand. Even later zie ik in een linker zijstraat de molen staan die ook op mijn kaart is aangegeven. Vandaar loopt een gracht, omzoomd door huizen met oude en historische gevels en gehistoriseerde gevels, naar het centrum.

De naam Delfshaven is eenvoudig te verklaren. Het was ooit de haven van Delft. In 1389 kwam een lang kanaal gereed dat Delft een verbinding gaf met de Maas en met de zee. Zo kon het dat Delft, dat niet aan zee ligt, toch een havenplaats werd met internationale handelshuizen. Toen in 1602 de VOC opgericht werd was Delft een van de negen steden die daarin vertegenwoordigd waren met een kamer. Al snel ontwikkelde Delfshaven zich tot een drukke havenplaats met werven. Eén zo’n werf is nog intact.

Er wordt een replica van het 18de-eeuwse oorlogsschip De Delft gebouwd. Sinds 2001 werken vrijwilligers, leerlingen en deelnemers in reïntegratieprojecten aan de herbouw van dit linieschip. Delfshaven geniet ook bekendheid omdat de ‘Pilgrim Fathers’ van hier naar Nieuw-Engeland vertrokken. De Fathers vormden een Engelse protestantse sekte van circa vijftig mensen die niet kon accepteren dat in Engeland, sinds Hendrik VIII, de koning het hoofd de kerk was. De Fathers waren uit vrees voor vervolging naar Leiden gevlucht. Maar hier vonden zij het religieuze klimaat te slap en besloten daarom vanuit Delfshaven naar Amerika te gaan.

Jeneverstokerij
Een andere spectaculaire gebeurtenis uit die tijd was de verovering van de Zilvervloot door onze nationale zeerover en Delfshavenaar Piet Hein. Het huis waar hij in 1577 geboren werd staat er nog steeds. Graag wil ik nog naar de sfeervolle binnenstad van Schiedam. Omdat de route erheen niet zo interessant lijkt te worden neem ik de metro vanaf station Delfshaven naar Schiedam CS.

Als je in een stad komt voor de pittoreske huizen en de mooie grachten verwacht je deze eigenlijk ook direct aan te treffen. Zo niet als je uit het station Schiedam Centraal stapt. Het lijkt een open plek in nergenshuizen. Gedesoriënteerd val ik terug op een reflex om naar een kerktoren te lopen. Het is de basiliek van de ‘Schiedamse’ heilige Liduina en Onze Lieve Vrouw van de Rozenkrans.

Ik vervolg mijn weg over de Broersvest naar het Molenmuseum. Schiedam is vooral bekend om zijn vele molens. Eens waren het er twintig. Nu zijn daar nog zes molens van over met klinkende namen: De Walvisch, De Drie Koornbloemen, De Vrijheid, De Noord, de Palmboom en De Nolet. Schiedam claimt de meeste hoge antieke molens te hebben van Europa. Deze molens maalden het graan voor brood en jenever. Want Schiedam was ook bekend om zijn jeneverstokerijen. Van deze industrie is niet veel meer over dan twee musea: het Jenevermuseum en het Borrelhuis. Het Jenevermuseum is de laatste werkende moutwijnstokerij. Hier kun je zien wat er allemaal komt kijken om een borrel, neut, pikketanissie of een jonge te kunnen schenken. In het museum is niet alleen het proces van korrel tot borrel te zien, maar je kunt het ook ruiken en proeven.
Praktische informatie
Dagwandeling Rotterdam/Schiedam 15 km

Hoe er te komen
Naar Rotterdam CS of Schiedam CS. Een auto kunt u beter in Schiedam parkeren vanwege het lagere tarief en met de metro naar Rotterdam CS gaan. Kaarten zijn te downloaden van: www.vvvRotterdam.nl – tips – citymap en www.ontdekschiedam.nu – contact – plattegrond.

Route
Rotterdam CS (rd) Kruisplein, Westersingel volgen tot aan de Maas. Ra naar Euromast toe, (la) voetgangersbrug over. (ra), (la)Westerzeedijk. Bij Oostkousdijk (la) voor museumwerf en terug Westzeedijk oversteken tweede (la). (la) brug over (ra), (la), (ra) Voorhaven uitlopen tot Schiedamseweg. (la) metrostation. [mensen die de hele weg willen lopen vervolgen hier deze weg tot Marconiplein daar (la) vervolg Schiedamseweg tot Koemarkt, links aanhouden Lange Haven volgen tot Jenevermuseum]. Neem metro C richting De Akker en stap uit bij halte Parkweg. Loop richting centrum. Over de brug (la) is het Molenmuseum. Wij gaan (rd) Spinhuispad tot de St. Janskerk. (ra) Lange Kerkstraat uitlopen. Hier ziet u links het theater aan de Schie en recht voor u de Basiliek van de Schiedamse heilige Liduina. We gaan even terug en nemen het Broersveld. Uitlopen tot Lange Haven (ra). Lopen langs het Jenevermuseum en het Coöperatiemuseum. Hier (ra) is het Stedelijk Museum en op Hoogstraat 92 het Borrelmuseum. Wij vervolgen (rd) Lange Haven tot brug en (ra) Spinhuispad naar de metro.

Horeca
De inwendige mens komt niets te kort.

Musea en andere info
Rotterdam: rotterdam.nl/bezoekdestad;
Delfshaven: museumwerf: www.dedelft.nl;
Delfshaven: de kerk van de Pilgrims Fathers: pilgrimsfatherchurch.nl.
Schiedam: www.ontdekschiedam.nu; Jenevermuseum.nl, gevestigd in een prachtig oud grachtenpand, ‘De gekroonde brandewijnketel’; Korenmolenmuseum De Nieuwe Palmboom: di t/m za 11.00-17.00 uur, zon 12.30-17.00 uur;
Nationaal Coöperatiemuseum: www.cooperatie-museum.nl;
Borrelmuseum: www.tspul.nl, een jenever-café waar wel vierhonderd soorten van dit goedje worden geschonken. Er is een zaaltje met een expositie over de geschiedenis van dit geestrijke watertje.