Vijf misverstanden over teken
Van 15 tot 21 april 2019 is het de week van de teek. Het doel van de week is iedereen die in het groen werkt of wandelt tips te geven om tekenbeten te voorkomen. Dat is belangrijk want behalve de ziekte van Lyme komt het gevaarlijker tekenencefalitis (TBE) vaker in Europa voor. Lees welke veelgehoorde tekenwijsheden onzin zijn.
Teken laten zich uit bomen vallen
Een veelgehoord verhaal is dat teken uit bomen vallen. Ze zouden geduldig wachten op een tak of blad om zich vanuit daar als een kamikazepiloot op een passant te storten. Nee dus: teken zitten op alle soorten groen en gaan op mens of dier zitten wanneer die het groen raken.
Daarom is het belangrijk om op paden te blijven. Als je je een weg door het struikgewas baant, is de kans op tekenbeten veel groter. Teken weten dat er een gastheer aankomt door stikstof, beweging, geur, warmte, beweging of een combinatie hiervan.
Verder kun je tekenbeten voorkomen door het dragen van beschermende kleding. Ondanks voorzichtigheid kun je toch een beet oplopen. Controleer daarom, bijvoorbeeld bij thuiskomt jezelf, je kinderen en je huisdier. Hoe sneller je een teek verwijdert, des te beter.
Teken kun je het beste verwijderen met boter, zeep, alcohol of vuur
Dat je teken kan verwijderen door ze te vergiftigen, is een andere veelgenoemde fabel. Door de teek een pijnprikkel te geven zou het loslaten. Dat kan niet want de teek heeft zich vastgebeten en kan niet direct loslaten. Een pijnprikkel geven aan een teek werkt averechts. De teek zal stoffen uitscheiden in je huid, waardoor de kans op infecties juist toeneemt.
Gebruik voor het verwijderen van teken de speciaal hiervoor gemaakte hulpmiddelen. Bijvoorbeeld een tekenkaart, tekenlepel of tekenpincet. Lees van te voren de gebruiksaanwijzing van je teekverwijderaar.
Pas na 24 uur heb je kans op een infectie door teken
Teken hebben geen haast met het overbrengen van ziekten is de achterliggende gedachte. Als je snel bent, is er geen tijd om een infectie over te brengen. Onzin! Het is wel zo dat het risico op het overbrengen van een ziekte groter is, naarmate een teek langer is vastgebeten.
Er zijn twee zaken die belangrijk zijn om te onthouden: de tijd is niet allesbepalend én je weet niet hoe lang een teek zich heeft vastgebeten. Noteer waar en wanneer je bent gebeten als je weet wanneer je bent gebeten. Als, want het is lastig vast te stellen hoe lang een teek er zit: een tekenbeet voel je niet.
Alleen bij een rode kring op de huid heb je infectie opgelopen
Het kenmerk van tekeninfectie is een rode kring rond de plaats waar je bent gebeten. Zo kun je herkennen dat je een infectie hebt opgelopen. Als die er niet komt ben je de dans ontsprongen. Toch?
Helaas kun je geen kring, maar wel een infectie krijgen. Blijf in ieder geval tot drie maanden nadat je een teek hebt verwijderd de plek en jezelf in gaten houden. Na een beet kun je contact opnemen met je huisarts, om te overleggen over het nemen van een preventieve dosis antibiotica. Als je na een tekenbeet geen kring op je huid krijgt, maar wel griepverschijnselen: bel je huisarts.
Gewassen kleding kan geen levende teken bevatten
Teken in je kleding gaan niet dood als je de kleding wast op 40 graden. Wel als je ze wast op 60 graden of in de droger. Kledingstukken die niet op 60 graden kunnen worden gewassen, moet je dus goed controleren. Zo kun je voorkomen dat een teek je lang na een natuurwandeling alsnog bijt.
Week van de teek
Verschillende landelijke organisaties werken samen om voorlichting te geven over het voorkomen van tekenbeten en de risico’s ervan. De voorlichting is bedoeld voor iedereen die een risico loop, op werk of tijdens recreatie.
Bron: Week van de Teek foto’s: RIVM