Madeira is een zeer geliefd eiland voor wandelaars. Dit Portugese eiland in de Atlantische Oceaan, ook wel het bloemeneiland genoemd, biedt een uitgebreid netwerk aan wandelroutes van zeer variërende aard. De bekendste voorbeelden hiervan zijn de zogenaamde ‘levada-wandelingen’. Levada’s zijn irrigatiekanalen die door heel Madeira heen water vanuit de bergen naar beneden laten vloeien. De wandelpaden die hierlangs lopen hebben vaak nauwelijks hoogteverschillen en zijn dus uitermate geschikt voor minder getrainde wandelaars. Maar in het centrale bergmassief, met toppen boven 1.800 meter, bevinden zich ook uitdagendere routes. Eén ding hebben alle routes gemeen: de prachtige natuur! Watervallen, tunnels en schitterende uitzichten maken het wandelfeest compleet! Wij probeerden vier zeer verschillende routes uit.
Tekst & beeld: Michiel Vermeulen | www.michielwandelt.nl
Levada do Moinho en Levada Nova
Deze wandeling combineert 2 levada’s. Vanuit Ponta do Sol loopt het traject langs het kerkje Igreja da Lombada omhoog, waarna je direct al bij Levada do Moinho uitkomt. We volgen dit waterkanaal en hebben steeds een fraai uitzicht. Voor ons kijken we het dal van Ribeira da Ponta do Sol in, achter ons hebben we nog zicht op de oceaan. Op sommige plekken kabbelt het water langzaam door de levada, verderop, waar het iets steiler is, stroomt het water wilder en klotst het over de randen heen.
Aan het einde van de Levada do Moihno steken we een droogstaande rivierbedding over en brengt een pad ons langs een waterval naar Levada Nova. Deze loopt eigenlijk evenwijdig aan de Levada do Moinho, maar dan enkele tientalen meters hoger. Al snel komen we bij het mooiste stuk van de route. Hier kletteren in een kom 2 watervallen langs elkaar naar beneden, het wandelpad loopt achter de watervallen langs! Dat je helemaal droog blijft is niet 100% gegarandeerd. Direct na deze passage volgt een 200 meter lange tunnel, waarna je langs de levada weer gemoedelijk richting het eindpunt wandelt.
- Startpunt: Ponta do Sol
- Tijdsduur: 2:30 uur
Schiereiland São Lourenço
In het uiterste oostelijke puntje van Madeira bevindt zich het schiereiland São Lourenço. Op deze wandelplek kan je heerlijk genieten van het oceaanwater dat woest tegen de steile kliffen beukt. Over veelal rotsachtige paden gaat deze wandeling omhoog en omlaag, met steeds weer uitzicht op andere rotsformaties langs de kust. Halverwege kan je pauze houden bij de bar Casa do Sardinha.
Mocht je nog puf over hebben, dan kan je ervoor kiezen om even voorbij deze bar de Morro do Furado te beklimmen. Dit is een vrij steile klim van ruim 100 meter, die soms afgesloten blijkt te zijn vanwege ongelukken die daar gebeuren. Vanaf de 160 meter hoge top heb je een mooi uitzicht op de achterste eilandjes, die niet meer te voet bereikbaar zijn. Let bij de klim en de afdaling erop dat je niet overal de staalkabels van de reling vastpakt, op veel plekken is deze gerafeld en prikt het venijnig in je hand.
Meer weten over Wandelmagazine? Ja graag!
Hoewel het schiereiland erg dor is en niet dezelfde natuur biedt als de rest van Madeira, maken de uitzichten een hoop goed. De terugweg naar het startpunt gaat grotendeels over hetzelfde pad, dit biedt toch ook weer een andere kijk op de ruige kust.
- Startpunt: Baia d’Abra, São Lourenço
- Tijdsduur: 3:00 uur
Levada da Fajã do Rodrigues
Aan de noordkant van het eiland verblijven we in Sao Vicente. Vanuit ons hotel is het slechts 8 minuten rijden naar het startpunt van deze levada-wandeling. Zoals bij de meeste andere levada wandelingen, is ook hier de terugweg hetzelfde als de heenweg. Aan het begin van de wandeling komen we langs een aangelegde waterval, waar het water via 6 traptreden naar beneden klatert. Het pad volgt het vrij brede waterkanaal en naarmate de route vordert, verandert de omgeving steeds meer in een soort jungle. Naarmate we verder lopen wordt de omgeving dichter begroeid en langs de rotwanden sijpelt op verschillende plekken water naar beneden.
Op Madeira zijn veel tunnels uitgehouwen in de rotsen ten behoeve van de aanleg van de levada’s. Dat is ook op deze route het geval. De eerste tunnel is niet al te lang, vrijwel daarna volgt echter een tunnel van zo’n 200 meter. Hierna volgt het mooiste deel van de route. Water dat tientallen meters onder ons door de kloof loopt, voor ons een waterval die naar beneden klettert, natte en groen begroeide rotswanden.
Voor de avonturiers volgt er nog een kers op de taart: een tunnel van een kilometer lang, die niet al te hoog en breed is. Zaklamp is hierbij onontbeerlijk, maar een grote rugzak blijkt in zo’n nauwe ruimte toch niet echt handig. Beetje bukken als je 1.80 groot bent en vooral hopen op niet al te veel tegenliggers tijdens dit circa 20 minuten durende evenement. Leuk ook om halverwege de tunnel even alle lampjes uit te doen, dan ervaar je wat écht donker is. Aan het einde van de route kom je nog bij de bron van de levada, wat tevens het omkeerpunt is: de lange tunnel wacht nog een keer op jou!
- Startpunt: Sao Vicente
- Tijdsduur: 3:00 uur
Koningsroute: Pico to Pico
Deze lange bergwandeling voert je over de hoogste toppen van het eiland. Wij wilden de zonsopkomst meemaken en stapten die dag net op tijd om 7:00 uur uit de auto. Verwacht niet dat je de enige bent met dat goede idee. De parkeerplaats van de Koningsroute is rond die tijd vaak al nagenoeg vol, velen zijn dan al onderweg om een fraai plekje te vinden voor mooie kiekjes te schieten.
Vanaf de parkeerplaats op 1.690 meter loop je omhoog naar Pico do Arieiro (1.818 meter). Over prachtig aangelegde paden en trappen dalen we af in een prachtige bergomgeving, om vervolgens weer te klimmen naar Pico Ruivo, met 1.862 meter de hoogste top van Madeira. Onderweg loop je door enkele tunnels en kun je op sommige plekken genieten van de bloemenpracht. Wij liepen heen en terug, waren zo’n 7 uur onderweg en hadden ruim 1.700 meter stijgen en dalen op het klokje staan. Veel wandelaars kiezen ervoor om deze wandeling via een organisatie te boeken, waarbij je alleen maar de heenweg loopt en dan met de bus weer wordt opgepikt. Ook staan er veel taxi’s onderaan het eindpunt om enkele-reis wandelaars terug te brengen naar de parkeerplaats bij Pico do Arieiro.
- Startpunt: parkeerplaats onder Pico do Arieiro
- Tijdsduur: 6:00-7:00 uur
Praktische informatie
- Een huurauto is de beste manier om je te verplaatsen op het eiland. Sommige routes zijn bereikbaar met openbaar vervoer, maar lang niet allemaal.
- De populaire routes zijn in de regel enorm drukbezocht. Parkeerplaatsen zijn dan overvol en je moet dan een heel eind verderop langs de weg parkeren. Filevorming op deze wandelroutes moet je dan voor lief nemen. Het loont soms dan ook om vroeg te vertrekken, zodat je in ieder geval de busladingen van georganiseerde wandelingen vóór bent.
- De levada-wandelingen zijn over het algemeen vrij vlak, maar de paden langs de waterkanalen kunnen langs steile afgronden lopen. Houd hier rekening mee als je last hebt van hoogtevrees.
- Bij veel routes wandel je door soms lange tunnels, een goede zaklamp is dan noodzakelijk.
- Soms wandel je direct langs of onder een waterval door. Zeker na veel regen is het dan handig om een regenjas bij te hebben, zodat je niet al te nat wordt.