Wandelen in Thüringen: de SaaleHorizontale
Een meerdaagse wandeltocht in Thüringen? Dan denk je waarschijnlijk al snel aan de bekende Rennsteig. Hoewel deze klassieker zeker de moeite waard is, heeft Thüringen wandelaars nog veel meer te bieden. Met name de SaaleHorizontale is een aanrader. Op deze route wandel je in de omgeving van de Saalevallei, die met zijn dichte bossen, kalkstenen hellingen en vele kasteelruïnes bezoekers al eeuwenlang inspireert. Niet voor niets werd de SaaleHorizontale in 2023 verkozen tot mooiste meerdaagse wandeling van Duitsland.
Op deze wandelroute volg je de rivier de Saale, een 427 kilometer lange zijrivier van de Elbe die door de Duitse deelstaten, Beieren, Saksen-Anhalt en Thüringen stroomt. Hierbij loop je langs het Thüringse gedeelte van de rivier, in de omgeving van de universiteitsstad Jena. Het landschap in dit deel van de Saalvallei kenmerkt zich door glooiende heuvels, met beukenbossen, bloemrijke weilanden en steile dalwanden. Langs de heuvelranden zijn de ruïnes van diverse burchten te vinden, die in de middeleeuwen zijn aangelegd om aanvallen van Slavische stammen te kunnen weerstaan.
Bijzonder aan de SaaleHorziontale is dat je de hele tijd bij Jena in de buurt blijft. Hoewel de route officieel geen rondwandeling is (het begin- en eindpunt liggen zo’n 3 kilometer van elkaar verwijderd), wandel je dus in feite wel een ronde door de Saalevallei. Het grote voordeel hiervan is dat alle beginpunten van de verschillende etappes goed vanuit Jena bereiken zijn. Hierdoor hoef je dus niet per se van overnachtingsplek naar overnachtingplek te lopen, maar kan je ook prima een hotel in Jena als uitvalsbasis gebruiken voor je wandelvakantie.
Over de flanken van de Saalevallei
De SaaleHorizontale start in Jena, aan de oostelijke kant van de Saale. Al na één kilometer passeer je de eerste bezienswaardigheid van de route: de Lobdeburg. Van deze 12e-eeuwse burcht is weliswaar alleen een ruïne over, maar ook in deze staat biedt hij nog steeds een indrukwekkende aanblik. Hierna leidt de route je via smalle paadjes over de flanken van de heuvels, waarbij stukken weiland en bos elkaar afwisselen. Hierbij krijg je enkele stevige klimmetjes voor je kiezen, maar daar krijg je ook een beloning voor terug, in de vorm van prachtige uitzichten over het dal.
Meer weten over Wandelmagazine? Ja graag!
Ook geschiedenisliefhebbers komen hier ruimschoots aan hun trekken. Niet alleen wandel je hier een stuk in de voetsporen van de middeleeuwse keizer Otto I, maar je passeert ook weer diverse kastelen (soms in ruïnevorm). Het mooiste voorbeeld hiervan is het plaatsje Dornburg, dat maar liefst 3 kastelen telt. Niet alleen vind je hier de 12e-eeuwe ruïne van een voormalige keizerlijke residentie, maar er staan hier ook twee barokke paleizen uit de 17e en 18e eeuw. Deze kastelen dienden als zomerresidentie voor de hertogen van Saksen-Weimar-Eisenach, die destijds al aangetrokken werden door dit ‘Balkon van Thüringen’.
Terug naar Jena
Bij Dornburg maakt de route een scherpe U-bocht en ga je zuidwaarts, weer terug naar Jena. Alleen wandel je nu aan de westelijke kant van de Saale, zodat je op de andere kant van het dal uitkijkt. Zo zijn de uitzichten weer anders dan op de eerste helft van de route, waardoor de variatie er mooi in blijft. Ook op dit deel van de route passeer je weer een aantal historische monumenten. Zo kan je via een klein omweggetje wandelen naar de Napoleonsteen, die herinnert aan verpletterende zege die de Franse keizer in 1806 behaalde tijdens de Slag bij Jena. Via liefelijke beukenbossen en enkele fruitboomgaarden voerde de laatste paar etappes je tenslotte naar het eindpunt Göschwitz, een buitenwijk in het westen van Jena.
Neem hier ook vooral nog de tijd om de stad zelf te verkennen. Hoewel Jena bij het grote publiek wat minder bekend is, valt hier namelijk meer dan genoeg te ontdekken. Jena is al sinds de zestiende eeuw een universiteitsstad, waar door de eeuwen heen bekende intellectuelen als Goethe, Schiller en Fichte aan verbonden zijn geweest. In de stad zijn nog altijd sporen van dit verleden te vinden, onder meer in het Stadsmuseum en het Schillers Gartenhaus. En vergeet ook de vele gezellige terrassen en restaurant niet! Extra mooi: doordat de stad zo compact is, ligt het meeste op loopafstand van elkaar.
Praktisch:
De SaaleHorizontale is 91 kilometer lang, verdeeld over 9 dagetappes. Voor wie wil, zijn er daarnaast ook kortere varianten van rond de 70 kilometer. Hoewel je op de route nooit boven de 400 meter komt, maak je onderweg toch de nodige hoogtemeters. In totaal klim en daal je op de SaaleHorizontale zo’n 2.300 meter, wat betekent dat je wel over enige conditie moet beschikken om deze route te lopen. Het traject is in beide richtingen goed gemarkeerd.