Wandelenderwijs: Het wandelmeisje is eindelijk weer thuis in Laren

In de voetsporen van de Duitse impressionistische schilder Max Liebermann maak ik drie wandelingen. Via Berlijn en Noordwijk leiden deze me uiteindelijk naar Laren. Daar hangt in museum Singer het schilderij Gehendes Mädchen. Dit wandelende meisje schilderde hij in 1897 op de Brink te Laren. De Duitse eigenaren schonken het aan museum Singer en het schilderij is daar nu te bewonderen. Hoe mijn wandelingen verliepen leest u hier.

Tekst en foto’s: Aat van der Harst | www.verhalenonderweg.nl

Voetsporen van de schilder in Berlijn

Het is januari 2020 en ik ben in Berlijn. Op een dag neem ik de S-Bahn naar station Wannsee en wandel op een vroeg tijdstip langs het meer naar Potsdam. Het is een verademing om hier te lopen na een paar dagen in drukke straten. Ineens sta ik voor een prachtig gebouw aan het water met een bordje Liebermann-huis ervoor. Het is als museum toegankelijk, dus ik koop een kaartje en dwaal wat door het verder doodstille huis. Een man spreekt me aan en vraagt hoe ik het museum vind. We komen in gesprek. Hij stelt zich voor als de directeur van het museum en biedt me een koffie aan. Enthousiast vertelt hij over leven en werk van Max Liebermann. De schilder had hier aan het meer zijn buitenhuis en maakte lange wandelingen. Wijzend naar mijn schoenen zegt hij: “Dat zal u zo te zien wel aanspreken”. Ik knik, bedank hem voor zijn verhaal en loop verder in de richting van Potsdam. Er is onderweg veel te zien; voortdurend heb ik uitzicht op het meer en het is heel rustig. Na een uur of vier ben ik in Potsdam, bezoek er het boeiende filmmuseum en loop vandaar naar het station.

Wandeltip voor Berlijngangers: Station Wannsee naar Potsdam; de voetweg langs het meer is goed aangegeven. Totaal: 15 kilometer

Voetsporen van de schilder in Noordwijk

Door het verhaal van de museumdirecteur ben ik geïnteresseerd geraakt in de schilder Liebermann. Deze bracht lange vakanties door aan de Nederlandse kust en met name in Noordwijk. In de jaren 1905 tot 1913 schilderde hij daar vele malen de zee, het duinlandschap en de bloembollenvelden vlak achter de duinen. Er is nu een permanente Liebermann-wandelroute. Bij het VVV van Noordwijk haal ik een routekaartje en een mooi vormgegeven boekje van de wandeling. De route leidt over de rustige en chique Koningin Astridboulevard. Het is een wat bewolkte dag, maar het uitzicht op het strand en de zee is schitterend. Overal op de route staan panelen met afbeeldingen van schilderijen en uitleg erbij. Ik loop langs meer dan twintig plekken waar Liebermann geschilderd heeft. Noordwijk-binnen heeft lommerrijke straten en is weer heel anders dan het gedeelte langs de zee. Ik leer onderweg veel over de boeiende schilder en over de tijd waarin hij hier vakantie hield.

Wandeltip voor Noordwijkgangers: Max Liebermann-route. Download de app op Beleefroutes of haal de routekaart en het boekje in het VVV in museum Noordwijk. Totaal: 11 kilometer

Voetsporen van de schilder in Laren

Een paar dagen later lees ik in de krant dat het schilderij Gehendes Mädchen weer terug is in Laren en in het Singermuseum hangt. In Laren wandel ik eerst de Liebermann-loop, die langs het voormalige atelier van de schilder komt. De Brink van Laren is een mooie plek en ik kan me voorstellen dat Liebermann hier graag schilderde. Onderweg regel ik een tijdslot voor het museum en even later sta ik oog in oog met het schilderij. Het toont een meisje in beweging. Het gefilterde zonlicht valt op haar gezicht, op haar kleding en op de grond. Ik vind het prachtig. Mijn weg voerde van Berlin via Noordwijk naar dit schilderij in Laren. Max Liebermann bezorgde me drie bijzondere wandelingen.

Wandeltip voor Larengangers: Liebermannloop; app downloaden in Spacetimelayers. De route leidt door Laren en begint en eindigt bij het Singermuseum. Totaal: 3 kilometer

Over de auteur

Aat van der Harst wandelde van huis naar Spanje en naar Italië. Hij is wandelcoach en begeleidt mensen met levensvragen in beweging. Over zijn wandelingen maakte hij de vertelvoorstelling “Ontmoetingen Onderweg” ( weer te zien: 31 oktober in Leusden). Samen met zangeres Marianne van der Post treedt hij op in verteltheatertjes. Hij is schrijver van inspiratieboek Wandel je wijzer. Meer informatie via: www.verhalenonderweg.nl ; avdharst@verhalenonderweg.nl