Wandelenderwijs: Lastige etappes op je wandeltocht
Van oudsher hebben reisverhalen, dus ook wandelverhalen, een vaste opbouw. Die opbouw tref je al aan in de verhalen van Homerus. De held in deze verhalen doorloopt een aantal vaste fases. Hierbij is de held niet alleen de man of vrouw die in de schijnwerpers staat en over wie geschreven wordt op de sport- en filmpagina’s van de kranten. Het is iedere persoon die toegewijd is aan zijn of haar eigen tocht, die prettig gezelschap is voor de medereizigers en die ook de problemen onderweg onder ogen durft te zien. Zeker als hij of zij een keer de wat meer lastige etappes loopt.
Tekst: Aat van der Harst | www.verhalenonderweg.nl
Foto’s: Elise Schouman
De reis van de held
De fases van het heldenverhaal zijn:
- Oproep: de aanleiding om een tocht te beginnen
- Koers bepalen: waarheen wil je lopen/reizen?
- Onzeker begin: het is spannend om het vertrouwde los te laten.
- Ontmoeting met reisgenoten: wie kom je onderweg tegen?
- Verslaan van draken: wat zijn de lastige dingen die je onderweg tegenkomt? En hoe overwin je deze obstakels?
- Aankomst: het bereiken van de plaats van bestemming.
- Thuiskomst: hoe integreer je alles wat je onderweg leerde in je dagelijks bestaan?
Draken verslaan
Laten we eens focussen op de draken die je onderweg tegenkomt. Die kunnen van buitenaf komen: weer dat opeens omslaat, een rivier die je moet oversteken, een gevaarlijke hond op je pad of een vervelend telefoontje. Maar soms komen ze ook van binnenuit: een blessure, ziekte, eenzaamheid en angst.
Samen uit, samen thuis
Ik denk terug aan een ontmoeting in Noord-Spanje een paar jaar geleden. Net voorbij Pamplona op een warm stuk weg zie ik twee jonge mannen met sombere gezichten op een boomstam zitten. Ik ben moe en ga ook op de stam zitten. We komen in gesprek en een van hen vertelt dat hij al een paar dagen flink last van zijn rechterknie heeft. Die is dik en pijnlijk. Ik hoor hoe hij met zijn mobieltje een taxi belt. We nemen afscheid en ik loop verder.
Die avond kom ik de twee twintigers weer tegen in het dorpje Puenta la Reina. Ze zijn die middag bij een plaatselijke huisarts geweest en die heeft sterk afgeraden om verder te lopen, omdat de geblesseerde knie dan geforceerd zal worden. De tranen staan in hun ogen. We eten samen en ze vertellen dat ze uit Hamburg komen en een paar maanden terug hun studie hebben afgerond. Ze spraken toen af om vanaf Le Puy in Frankrijk naar Santiago de Compostela te gaan lopen. Weken zijn ze al onderweg en ze lopen lange dagetappes. Hun doel zullen ze nu echter niet meer bereiken; hier eindigt hun tocht.
Mooi vind ik dat de ‘gezonde’ jongen direct besloten heeft om samen met zijn metgezel terug naar Hamburg te reizen. Zou ik dat ook op kunnen brengen, of zou ik toch alleen doorlopen? Hij kiest voor samen uit, samen thuis. De dagen erna moet ik veel aan hen denken. Zo vanzelfsprekend is het niet dat je wandelt. Een ongeluk zit in een klein hoekje. Zelfs sterke twintigers kunnen ongemak krijgen en moeten soms opgeven. Wie ben ik dan, dat ik door mag lopen?
Meer weten over Wandelmagazine? Klik hier!
Lastige etappes onderweg
Het is een paar maanden later. Ik wandel door Leiden en sta stil bij een gevelgedicht van dichter Josef Sarig (1944-1973) op de hoek van de Groensteeg en de Herengracht. Ik lees:
In mijn ouderdom zal ik in grijs gaan
als de gezichten van mijn vrienden er niet meer zijn
Onderweg kom je lastige etappes tegen en juist op die stukken komt het erop aan. Hoe ga je om met tegenslagen onderweg? In de heerlijke lentezon liep je fluitend op mooie paden met vergezichten, maar dan ineens komen er beren op de weg.
Ik denk terug aan een dertiger met wie ik een stukje opliep. Ze heeft een burn-out en probeert haar werk weer op te pakken. Ze heeft al jong een leidinggevende positie en wordt gewaardeerd. Toch kampt ze met slaapproblemen en ze piekert veel. Ze is erg perfectionistisch en legt de lat voor zichzelf en anderen hoog. Nu ze al een paar maanden niet werkt, is het tijd om langzaamaan weer naar kantoor terug te gaan. Ze werkt weer een dag in de week en wandelt veel.
Door regelmatig de natuur in te trekken, heeft ze geleerd om wat meer los te laten en de zaken wat luchtiger op te nemen. Ze hoopt dit mee te nemen als ze weer helemaal terug op kantoor is. Ze vertelt dat de dagelijkse lange wandeling haar heel erg geholpen heeft: “Op de bank thuis zit ik altijd te piekeren. Als ik buiten ben, maakt me dat vrolijk en veel optimistischer”.
De heldenreis
Op een lange voettocht zullen er naast alle mooie ervaringen ook lastiger etappes komen. Soms kom je die alleen door, maar het is mooi als je reisgenoten hebt met wie je vreugde en ook smart kunt delen. Soms lopen reisgenoten al vanaf het begin van de tocht naast je, soms kom je hen onderweg tegen. Iedere langere wandeling is een heldenverhaal.
Info:
- De etappe Pamplona naar Puenta la Reina is 25 kilometer en is deel van de Camino Francés naar Santiago de Compostella.
- Langs de muurgedichten in Leiden kan je meerdere wandelingen maken. Zie de website van Muurgedichten. Bijvoorbeeld een route langs gedichten over vrijheid van twee uur.
Over de auteur
Aat van der Harst wandelde van huis naar Spanje en naar Italië. Hij is wandelcoach en begeleidt mensen met levensvragen in beweging. Over zijn wandelingen maakte hij de vertelvoorstelling “Ontmoetingen Onderweg”. Samen met zangeres Marianne van der Post treedt hij op in verteltheatertjes. Hij is schrijver van inspiratieboek Wandel je wijzer. Meer informatie via: www.verhalenonderweg.nl; avdharst@verhalenonderweg.nl