‘Pelgrimeren is wandelen met een ‘plus’’ zo schrijft Henk Erinkveld in zijn boekje over het door hem ontwikkelde Peerkepad. Heel bekend zijn de pelgrimsroutes naar Santiago de Compostela en naar Rome. Maar om te pelgrimeren hoef je niet ver van huis te gaan. In alle delen van Nederland vind je namelijk ook pelgrimspaden.
Tekst & beeld: Irene Kapinga | www.opstapmetirene.nl
In deze blog neem ik je mee langs vijf pelgrimsroutes, verspreid over heel Nederland. Vijf wandelwegen met een ‘pelgrims-plus’, langeafstandspaden met voldoende ruimte om je eigen weg te lopen en om deze te ervaren.
Dit zijn Pelgrimsroutes waarop je je nu al kunt voorbereiden. Paden die ook dit jaar voor één of meerdere dagen je ruimte en afstand kunnen bieden. Want om een pelgrimsroute te lopen hoef je niet ver van huis te gaan. Voor de komende zomer is er dan ook nog steeds voldoende keuze.
1: LAW 7: Pelgrimspad: ‘De diversiteit van Nederland heb ik op deze route leren kennen’
Het Pelgrimspad is één van de Lange Afstands Wandelpaden (LAW) in Nederland, met een totale lengte van 466 km. Evenals alle andere LAW ‘s in Nederland (bijvoorbeeld het Pieterpad) is het pad gemarkeerd door rood- witte strepen. Het Nederlandse Pelgrimspad loopt van Amsterdam naar Den Bosch (LAW 7, I) en vanuit daar naar Maastricht en Visé (LAW 7, II).
Elke etappe van deze route brengt zijn eigen schoonheid: de drukte van Amsterdam, de weidsheid van het Groene Hart, het waterige rivierenland met de vele pontjes, het zware zand van de Loonse en en Drunense duinen, het soms pittige heuvellandschap van Limburg. En dan vergeet ik je nog te vertellen over al die leuke dorpjes en stadjes waar je door mag lopen.
In Visé sluit deze route aan op andere internationale wegen naar Santiago de Compostela of Rome. Het is niet de kortste route naar deze bedevaartsoorden, wel is het een heel mooi begin van een lange pelgrimservaring. Meer info en diverse nuttige links vind je hier.
2: Gelukkigerwijspad: ‘Deze pelgrimsroute is lichtvoetig en diepzinnig tegelijkertijd’
Bij deze route loop je in een rondje. De start van het Gelukkigerwijspad is de Pelgrimsdeur in het centrum van Amersfoort. Vanaf daar loopt de route via bossen, langs rivieren en door kleine dorpjes en grotere steden. Je passeert onder meer Amerongen, Rhenen, Odijk, Bunnik en Utrecht. De totale lengte van deze route is 125 km. De route is niet gemarkeerd.
Uitgangspunt voor elk van de zes dagetappes (12 – 27 km) is dat deze route je de ruimte wil geven je eigen weg te volgen, in je eigen tempo. Tegelijkertijd inspireert het bij deze route behorende boekje je om ontmoetingen met anderen aan te gaan en om de wereld een klein stukje mooier te maken.
Qua natuur, bereikbaarheid en afwisseling is dit een prachtige wandelroute, zeer zeker de moeite waard. Het enthousiasme en de inzet van de ontwikkelaar om er een hedendaagse pelgrimstocht van te maken, verdient lof en navolging. Inspiratie-momenten worden je onderweg genoeg geboden. Je eigen maat bepaal je zelf.
3: Jacobsweg Thuredrecht: ‘Op vele plekken zijn wij hartelijk ontvangen’
Deze Jacobsweg is een van de door het NGSJ (Genootschap van Sint Jacob) ontwikkelde Nederlandse Pelgrimsroutes richting Santiago de Compostela.
Vanaf Den Haag loop je via onder meer Schipluiden, Rotterdam, Dordrecht, Bergen op Zoom en Ossendrecht naar het Vlaamse Kapellen en uiteindelijk naar het ‘schone’ Antwerpen. Daar sluit deze 185 kilometer lange route aan op andere doorgaande wandelroutes in de richting van Santiago. De route is (nog) niet gemarkeerd. Met de beschrijving (eventueel ondersteund door de GPS-bestanden) is de weg echter zeer goed te volgen.
Deze route heeft een hoog ‘Santiago-gehalte’. Onderweg passeer je diverse Jacobskerken. Daarnaast zijn er veel foto’s te maken van pelgrimsschelpen, kan je stempels laten zetten en met enige planning is het mogelijk op een aantal pelgrimsplekken te overnachten. Maar vooral heb ik op deze route genoten van de afwisseling tussen de rust (en soms grote saaiheid) van het platteland en de drukte en het rumoer in de stadjes en steden. Ook de gastvrije ontvangst die ons elke keer ten deel viel maakte deze wandeling extra bijzonder. Ga je deze route gaat lopen, houd er dan wel rekening mee dat dit een aanlooproute is naar Santiago. De route loopt daardoor niet altijd langs de mooiste wegen, vaak is gekozen voor de kortste weg. Ook die biedt echter meer dan genoeg schoonheid.
4: Peerkepad: ‘De moeite van een pelgrimsreis meer dan waard’
Het Peerkepad is een niet-gemarkeerde wandelroute vanaf de Brabantse stad Tilburg naar het Zuid-Limburgse dorpje Wittem. Maar andersom kan natuurlijk ook, je kunt deze route in twee richtingen lopen (of fietsen).
De Pelgrimsroute voert je in zeven etappes (160 kilometer) langs levende en verdwenen kloosters, kerken en kapelletjes door een afwisselend landschap. De start is bij het geboortehuis van Peerke Donders. Hier staat in een prachtige tuin het Museum voor Naastenliefde, dat gewijd is aan zijn leven en werken. Het eindpunt is het redemptoristenklooster in Wittem. Een bedevaartplek pur sang.
Deze route geeft ook voldoende inspiratie en mogelijkheden om onderweg stil te staan bij het gaan. Peerke Donders was een man van naastenliefde. In het boekje dat bij de route hoort, lees je over de op zijn leven gebaseerde bezinningsteksten die je langs het traject vindt.
Aan het eind van elke etappe is er de mogelijkheid voor een afsluitend etappebiertje, regelmatig ter plekke gebrouwen. Hiervoor kan je onder meer terecht bij de Achelse Kluis, abdij Koningshoeven en het klooster van Wittem.
Op de hoogte blijven van het laatste wandelnieuws?
Schrijf je in voor de nieuwsbrief en volg ons op Facebook, dan mis je niks!
Maar vooral ervaar je tijdens het lopen de mooiste paden van Brabant, de Belgische Kempen en van Zuid-Limburg. In elk seizoen is het Peerkepad de moeite van een Pelgrimsreis meer dan waard.
5: Camino St. Odulphus: ‘Een eigentijdse Friese pelgrimsweg’
Deze Pelgrimsroute voert je in 15 etappes (ongeveer 260 kilometer) langs verdwenen kloosters, kerken, heuvellandschappen met bossen en langs schitterende meren. Ook kom je door 7 van de 11 Friese steden. Je volgt daarbij de weg en de verhalen van Odulphus. Deze missionaris trok in de negende eeuw van Brabant naar Friesland, om daar de plaatselijke bevolking te bekeren. Tegelijkertijd volg je de sporen van de oudst bekende Nederlandse pelgrim, die rond het jaar 1170 vanaf zijn woonplaats Hallum naar Santiago is gelopen.
Bij de route hoort een stempelkaart. Als je alle stempels hebt verzameld, kun je een Odulphus-reliek aanvragen. Een mooi extraatje, het motiveert om wandelen van deze route niet bij één of enkele etappes te laten.
Het St. Odulphuspad heeft op het oog weinig te maken met de Pelgrimsrioutes die naar Santiago/Rome lopen. En tegelijkertijd staat het daar niet los van. Deze route loopt langs plekken van betekenis, de route brengt je in verbinding met jezelf en de route refereert naar pelgrims van vroegere tijden. Op de site wordt hierover onder meer het volgende geschreven: ‘met het St.Odulphuspad stap je uit de alledaagse stroom van het leven. Je stapt in op de stilte, bezinning en verwondering’.
Nieuwsgierig naar nog meer Nederlandse pelgrimswegen? Let dan op mijn volgende blog. Je maakt dan kennis met 5 andere pelgrimsroutes dichtbij huis.
Over de auteur
Irene Kapinga is wandelaar, pelgrim, gids, coach en reisleider. In 2000 liep zij voor het eerst naar Santiago de Compostela. Vele Pelgrimsroutes heeft ze daarna zelf gelopen. Vanaf april 2018 begeleidt (en organiseert) Irene wandelingen over Nederlandse, Belgische, Engelse, Spaanse en Portugese pelgrimspaden. Regelmatig schrijft ze over haar ervaringen op nabije en verre pelgrimswegen. Meer over Irene en over pelgrims-wandelingen lees je op www.opstapmetirene.nl
