Hoe blijf je als vrouw veilig tijdens je pelgrimstocht?
Het lopen van de Camino de Santiago wordt vaak omschreven als een transformatieve reis, met een unieke mix van fysieke uitdaging, spirituele reflectie en cultureleontdekking. Toch kunnen er tijdens deze bijzondere route uitdagingen op het pad komen van met name vrouwelijke soloreizigers, blijkt uit een recent artikel van The Guardian.
In 2023 liepen in totaal 231.850 vrouwen de Camino de Santiago, wat neerkomt op ongeveer 53% van het totale aantal pelgrims dat de reis dat jaar voltooide. Indicaties wijzen erop dat dit aantal in 2024 wordt overtroffen. Als de genderverdeling consistent blijft, is het waarschijnlijk dat vrouwen dit jaar opnieuw in meerderheid zijn.
Hoe blijf je als vrouw veilig tijdens je pelgrimstocht? Daarover spraken we met Carla, Judith en Kathinka – drie vrouwen die de afgelopen jaren verschillende pelgrimsroutes hebben afgelegd.
Tekst & beeld: Annemiek Nefkens | WAW.travel
Waarom zou je alleen op pad gaan?
De beslissing om de Camino alleen te lopen begint vaak met een onuitgesproken behoefte aan verandering, een verlangen om afstand te nemen van het gewone. Voor Carla, die de Camino Portugués langs de kust liep, was het een behoefte aan verandering. “Mijn leven was niet erg vredig. Ik had het gevoel dat ik dingen in mijn geest, lichaam en emoties meedroeg die niet bij mij hoorden”, zei ze. Het lopen, dag na dag, gaf een gevoel van bevrijding. “In plaats van stil te staan bij problemen of moeilijke emoties, voelde ik me gelukkig en vrij.”
Dit verlangen naar vernieuwing werd ook ervaren door Judith, die de Camino als een drempel zag, een einde dat een nieuw begin beloofde. ‘Het voelt als het einde van het ene en het begin van iets nieuws’, dacht ze. De ervaring werd een katalysator voor verandering – niet alleen voor haar, maar ook voor anderen die ze onderweg tegenkwam.
Voor Kathinka vertegenwoordigde de Camino iets eenvoudiger maar niet minder diepgaand: stilte. Terwijl ze solo de Camino Inglés liep, omarmde ze de meditatieve stilte die haar drukke leven zelden toestond. “Ik wilde rust. Mijn doel was om een bewuste, meditatieve ervaring te hebben”, legt ze uit.
In deze blog lees je meer over de verschillen tussen alleen of samen op pad gaan.
Uitdagingen aangaan
Een pelgrimstocht wandelen gaat zowel over het overwinnen van obstakels als over het genieten van de reis. Uitdagingen doen zich in vele vormen voor, van fysieke uitputting tot emotionele beproevingen. Voor Carla was alleen lopen aanvankelijk een uitdaging. ‘‘Voordat ik begon, wist ik niet zeker of ik het kon’’, gaf ze toe. Maar naarmate de dagen verstreken, werd eenzaamheid een bron van kracht. “Ik hoefde niet aan de behoeften van iemand anders te denken, alleen aan die van mijzelf.” “Het was heel bevrijdend.”
Judith deelde een soortgelijke ervaring. Terwijl de aanvankelijke angst om te verdwalen of gevaar te lopen in haar gedachten bleef hangen, verdwenen ze terwijl ze liep. ‘‘Als je die stap eenmaal hebt gezet, zul je zien dat je daarna alles kunt doen’’, zei ze. Toch kunnen zich onverwacht momenten van kwetsbaarheid voordoen. Judith herinnert zich een verontrustende ontmoeting met een agressieve hond. ‘‘Het maakte me bang, maar het weerhield me er niet van om door te gaan met mijn wandeling’’.
Carla’s reis stelde ook haar veerkracht op de proef toen een man in een auto stopte en zichzelf bloot gaf. “Over het algemeen denk ik dat de Camino erg veilig is. Ik had echter wel een vreemde ervaring. Ik liep langs de kust, een rustigere route, en een man in een auto stopte en vroeg me: ‘‘Vind je de Camino leuk?’’ Ik had dit gedrag niet verwacht en mijn reactie was boos geworden. Ik liep meteen verder en pakte mijn wandelstok”, vertelt ze. Hoewel het een beetje verontrustend was, overschaduwde het incident haar algehele ervaring niet. ‘‘De camino wandelen als vrouw alleen is veilig,’’ benadrukte ze.
Kathinka, een ervaren wandelaar, had minder problemen, maar erkent het belang van voorbereiding. De fysieke tol van het lopen van lange afstanden, vooral op uitdagend terrein, vereist goed schoeisel, bewustzijn en de bereidheid om zich aan te passen.
Connecties die er toe doen
Een pelgrimstocht stelt wandelaars op allerlei vlakken op de proef. Er zijn echter ook mooie beloningen, zoals de contacten met andere pelgrims. Vriendschappen die onderweg worden gesmeed, duren vaak nog voort lang na de laatste stap naar Santiago. Voor Judith waren deze relaties het meest kostbare geschenk van haar wandelreis. ‘‘De mooie vriendschappen die ik onderweg heb gesloten, zijn wat mij bijblijft’’, zei ze. Ze is ruim een jaar later nog steeds in contact met mede pelgrims.
Kathinka ervoer al vroeg tijdens haar wandeling de troost van kameraadschap. Op haar tweede dag ontmoette ze een Nederlandse vrouw die voorstelde om ‘samen, maar apart’ te gaan wandelen, dichtbij genoeg om voor de veiligheid bij elkaar te kunnen kijken, maar ver genoeg om hun individuele ervaringen vast te houden. ‘‘Zo voelde het veiliger en ’s avonds dronken we samen of aten we samen’’, zei Kathinka.
Voor Carla werd solo wandelen een verrassende ervaring. “Ik ontmoette mensen uit Taiwan, Engeland, Ierland en Amerika. Alleen wandelen maakte het gemakkelijker om contact te maken met anderen.”
Veiligheid
Veiligheid is een gedeelde zorg, vooral voor individuele reizigers. Carla en Judith benadrukten allebei het belang van bewustzijn, planning en connecties maken met andere pelgrims. ‘Laat iemand thuis weten waar je bent,’ adviseert Carla, terwijl Judith voorstelt om te oefenen met alleen lopen voordat je aan de reis begint.
Kathinka voegt praktisch advies toe om de veiligheid te behouden zonder de meditatieve aspecten van de wandeling op te offeren. “Als je naar audioboeken of muziek luistert, laat dan één oor vrij om je bewust te blijven van je omgeving”, raadt ze aan.
Het belang van voorbereiding breidt zich uit tot praktische zaken als schoeisel, verpakking en technologie. “Download apps om voorzieningen in de buurt te vinden”, adviseert Kathinka. Tegelijkertijd zijn alle drie de vrouwen het erover eens dat de Camino een gevoel van veiligheid geeft, dit mede dankzij de populariteit en de contacten met andere pelgrims.
Bekijk onze tips over hoe je je kunt voorbereiden op de Camino en hoe je wandelblessures kunt voorkomen voor een vlottere en veiligere wandeling.
5 tips om je veiliger te voelen
Uiteindelijk wordt de Camino de Santiago gevormd door talloze pelgrims, die elk hun eigen hoop, angsten en dromen met zich meedragen. Hoe kun je je veiliger voelen tijdens jouw pelgrimstocht? Dit zijn onze tips:
Vijf tips om je veilig te voelen terwijl je als vrouw alleen op de Camino loopt:
- Houd één oor vrij wanneer je naar muziek of podcasts luistert, zodat je je bewust blijft van je omgeving en op je instinct kunt vertrouwen als er iets niet klopt.
- Maak contact met andere pelgrims en deel je plannen met ze, geniet van gezelschap.
- Geef je eigen lichaam prioriteit: drink voldoende, eet goed en neem pauzes onderweg.
- Onthoud dat het oké is om hulp te vragen, bijvoorbeeld door een etappe over te slaan, een plaatselijke bewoner te raadplegen of te vertrouwen op de steun van een reisbureau dat gespecialiseerd is in het organiseren van wandelreizen.
- La Guardia Civil (Spaanse politie) heeft een app. Als pelgrim schakel je, vrijwillig, ‘geolocatie’ in op je mobiele telefoon. De app wordt ‘Alertcops’ genoemd en wordt gecoördineerd en beheerd door een 24/7 Guardia Civil Monitoring Center, waardoor het voor pelgrims gemakkelijker wordt om contact op te nemen met de politie of andere hulp in te schakelen, omdat direct zichtbaar is waar je je bevindt. De app kan ook in het Engels worden ingesteld en werkt in Spanje, maar ook in delen van Portugal en Frankrijk.
Met dank aan: Anilla, ooit solo-pelgrim, nu collega Communicatie & Innovatie bij WAW.travel
Over de auteur
Annemiek Nefkens liep in 2018 de Camino naar Santiago de Compostela. 2.000 km en 3 maanden verder, besloot zij haar leven totaal te veranderen. Ze ging wonen in Spanje en begon, samen met haar Spaanse partner Roberto, WAW.travel. Gespecialiseerd in het organiseren van op maat gemaakte wandelvakanties in Spanje, waaronder de Camino de Santiago.